O‘zbekistonda temir ishlab chiqarish




Download 1,14 Mb.
Pdf ko'rish
bet113/168
Sana19.12.2023
Hajmi1,14 Mb.
#124022
1   ...   109   110   111   112   113   114   115   116   ...   168
Bog'liq
Pardozbop qurilish ashyolari. Qisimov E. 2005

O‘zbekistonda temir ishlab chiqarish. O‘zbekistonda temir ishlab chiqarish ikkilamchi temir va po‘lat 
parchalarini qayta eritib qurilish uchun zarur mahsulotlar tayyorlashga asoslangan. Qurilish uchun po‘lat 
armaturalar quvurlar uchun burchaklar, podshipniklar va boshqa temir ashyolari, asosan Bekobod shahridagi 
ishlab chiqarish aksiyadorlar uyushmasi O‘zbekiston metallurgiya kombinatida ishlab chiqariladi. Kombinat 
2001-yilda 50 milliard so‘mlik temir mahsulotlari ishlab chiqardi. Endilikda horijiy mamlakatlardan 30 mln 
AQSh dollariga sotib olinadigan armaturani hamda 38 mln dollarlik po‘lat podshipniklar kombinatning o‘zida 
ishlab chiqarilmoqda. Shu yildan boshlab jami 70 mln AQSh dollariga teng temir mahsulotlari chet ellarda 
emas, o‘zimizda ishlab chiqariladigan bo‘ldi. 
Cho‘yan vannalar, oqova suv quvurlari, emallangan oshxona chanog‘i va yuvish idishlari «Santexquyma» 
AU da ishlab chiqarilmoqda.


Uyushmaga qarashli korxonalarda yiliga: uzunligi 1500 va 1700 mm li emallangan cho‘yan vannalardan 
250 ming dona; diametri 50, 100 va 150 mm li ehtiyot qismlari bilan ishlab chiqariladigan oqova suv 
quvurlaridan 37000 tonna; emallangan po‘lat buyumlar esa (idishlar) 600 ming dona miqdorida ishlab 
chiqarilmoqda. 
«Santexquyma» AU sanoat va yirik qurilish inshootlari uchun zarur bo‘lgan cho‘yan santexnika 
buyumlarini ishlab chiqarishga ixtisoslashgan. Xomashyo sifatida ishlatiladigan cho‘yan quymasi, quyma 
koks, sovuq usulda ishlangan po‘lat listlari, kukun va shisha emallar Rossiyadan keltiriladi. Cho‘yan parchalari 
esa respublikamizda tayyorlanadi.
Yaqin kunlarda O‘zbekiston metallurgiya kombinati bilan hamkorlikda shisha emal kukuni ishlab chiqarish 
yo‘lga qo‘yilishi kutilmoqda. Shunga qaramay «Santexquyma» AU bozor raqobati talablariga javob bermay 
qoldi. Bunga mutaxassis kadrlarning yetishmasligi, Rossiyadan keltirilayotgan xomashyolarning qimmatga 
tushayotgani, bozor talablarining chuqur o‘rganilmayotganligi kabi bir qancha muammolar sabab bo‘lmoqda. 
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi qaroriga ko‘ra davlat budjetidan 2 yil muddatga berilgan 
sanatsiya yordamida korxonalarning ishlab chiqarish faoliyatini yaxshilash lozim. 
Sinov savollari 
1. Beton, temir-beton nima? Ilk bor qachon ishlatilgan? 
2. Armatura nima va uning temir-betondagi roli. 
3. Oldin tayyorlangan temir-beton buyumlarni izohlang. 
4. Pardozbop beton tayyorlash usullarini bilasizmi? 
5. Qurilishda ishlatiladigan temir xillari. 
6. Pardozbop temirning xossalari. 
7. Cho‘yan nima. Ishlab chiqarish texnologiyasi. Tarkibiy qismi. 
8. Cho‘yanning xossalari. 
9. Po‘latning xossalari. 
10. Rangli pardozbop metallar. 
11. Aluminiy va mis qotishmalari. 
12. Magniy va uning qotishmalari. 
13. Qo‘rg‘oshin va qalay. 
14. Pardozbop noyob metallar va qotishmalar. 
15. Temir unidan ishlangan buyumlar. 
16. Temirning zanglashi va undan saqlanish usullari. 

Download 1,14 Mb.
1   ...   109   110   111   112   113   114   115   116   ...   168




Download 1,14 Mb.
Pdf ko'rish