E qosimov, M. Akbarov




Download 1,14 Mb.
Pdf ko'rish
bet166/168
Sana19.12.2023
Hajmi1,14 Mb.
#124022
1   ...   160   161   162   163   164   165   166   167   168
Bog'liq
Pardozbop qurilish ashyolari. Qisimov E. 2005

Kuparosli shpakyovka alif «okosol», hayvonot yelimi, moy, xo‘jalik sovuni, mis yoki rux kuporosi va 
suvlardan iborat bo‘ladi. U yelimli yoki silikatli bo‘yoqlar bilan bo‘yalgan yuzalarga mo‘yqalam yoki 
purkagich vositasida surtiladi. 
Yelimli shpaklyovka hayvonot yelimining suvdagi 15% li eritmasi va 75% i bo‘rdan tashkil topgan. U 
quyuq bo‘tqasimon bo‘lib, buyum yoki pol yuzasini tekislashda maxsus tunuka kurakcha (shpatel) bilan 
surtiladi. Ko‘pincha, qurilish ishlarida bo‘yashga mo‘ljallangan yog‘och, beton, suvoq va temir buyumlarning 
yuzasini tekislashda ПХВ va polistirol emulsiyasidan tayyorlangan quyuq bo‘tqasimon shpaklyovkalar 
ishlatiladi. ПХВ shpaklyovka suv va nam ta’siriga chidamli bo‘ladi, tez (2 soat ichida) quriydi. Bunday 
shpaklyovkalarning ayrim markalarini 0°С dan past haroratda ham ishlatish mumkin. Polistirol 
shpaklyovkalarning chidamliligi ПХВ shpaklyovkalariga nisbatan bir oz past bo‘ladi. Qurilish sanoati uchun 


MВШ (mebelbop), AШ-32, AШ-24, AШ-30 kabi markalardagi tez qotadigan nitrotselluloza, shuningdek, 
ЛШ-1 va ЛШ-2 markali lakli shpaklyovkalari ishlatishga tayyor holda ishlab chiqariladi. 
Zamazka — oynali deraza romlarga surkaladigan hamda tomga yopiladigan tunuka choklaridagi
shuningdek, yog‘och buyumlaridagi nuqsonlarni berkitish uchun ishlatiladigan bo‘tqasimon quyuq tarkib. 
Deraza romlari uchun, ko‘pincha, alif bilan bo‘r, qo‘rg‘oshin belilasi yoki boshqa qo‘shimcha ashyolarni 
qorishtirib ishlangan zamazkalar ishlatiladi. Tomga yopiladigan tunuka choklaridagi nuqsonlar uchun maxsus 
tombop zamazkalar ishlatiladi. Bunday zamazkalar natural alif, bo‘r va temir surigi yoki kuzbass lakidan iborat 
tarkiblarda tayyorlanadi. 
Bulardan tashqari, yelimlar va sintetik smolalardan ishlangan yelimlar asosida tayyorlanadigan zamazkalar 
ham qurilishda ko‘p ishlatilmoqda. Kukun to‘ldirgich sifatida ularga bo‘r, talk, pemza, tuyilgan qipiq, yog‘och 
uni qo‘shiladi. 
Keyingi vaqtlarda a’lo sifatli selluloid va kazeindan qilingan quyuq bo‘tqasimon zamazkalar ko‘plab 
ishlatilmoqda. Bunday zamazkalar tarkibida og‘irligi hisobida 10 qism selluloid, 35 qism atseton eritmasi va 6 
qism yog‘och uni yoki tuyilgan qipiq bo‘ladi. 
Gruntlar — bo‘yoq tarkiblar guruhiga kiradigan, tarkibi pigment, kukun to‘ldirgich va organik 
bog‘lovchilardan tashkil topgan suyuqlik. Grunt buyumga pardoz berishdan oldin surtiladi, natijada yuza 
tekislanadi, bo‘yoq parda asosga puxta yopishadi. Gruntlash deganda buyum yuzasini bo‘yashdan oldin ishlov 
berishni tushunish kerak. 
Hozir ikki turdagi grunt tarkibi ishlab chiqariladi: suvli va moyli. Suvli bo‘yoq tarkiblar bilan bo‘yaladigan 
yuzani gruntlash uchun kuporosli, sovun-yelimli va shunga o‘xshash tarkiblar ishlatiladi. Moyli yoki sintetik 
bo‘yoqlar bilan bo‘yaladigan yuzaga organik bog‘lovchi alif yoki eritmalar asosida tayyorlangan grunt 
tarkiblar ishlatiladi. 

Download 1,14 Mb.
1   ...   160   161   162   163   164   165   166   167   168




Download 1,14 Mb.
Pdf ko'rish