Baxolash mezoni va ko‘rsatkichlari.
Guruhlar
|
Savolning to‘liq va aniq yoritilishi
40 ball
|
Misollar asosida mavzuni yoritib berish
25 ball
|
Guruh a’zolarining intizomi
15 ball
|
Guruh a’zolarining faolligi
20 ball
|
Jami ball
100
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
86 – 100 ball – «a’lo».
71 – 85 ball – «yaxshi».
55 – 70 ball – «qoniqarli».
Insert jadvali 3-Ilova
“Bilaman” V
“Mahqullayman” +
“O`rganish lozim” –
“Tushunmadim” ?
Tushunchalar
|
V
|
+
|
-
|
?
|
Sifat analiz
|
|
|
|
|
Gomolog
|
|
|
|
|
To‘yingan uglevodorod
|
|
|
|
|
Radikal
|
|
|
|
|
Uglevodorod
|
|
|
|
|
Qo‘shbog‘
|
|
|
|
|
Xloroform
|
|
|
|
|
Miqdor analiz
|
|
|
|
|
To‘yinmagan uglevodorodlar
|
|
|
|
|
Ikkilamchibutil
|
|
|
|
|
Nomenklatura
|
|
|
|
|
Dyuma reaksiyasi
|
|
|
|
|
Vinil
|
|
|
|
|
Parafin
|
|
|
|
|
Izomeriya
|
|
|
|
|
Eleminirlash
|
|
|
|
|
Izobutilen
|
|
|
|
|
Dekarboksillash
|
|
|
|
|
Zaysev qoidasi
|
|
|
|
|
Kreking
|
|
|
|
|
Fazoviy izomeriya
|
|
|
|
|
IYUPAK
|
|
|
|
|
4-Ilova
KLASTER
Test.
1. Atsetilen uglevоdоrоdlаri … umumiy fоrmulаgа bo‘ysunаdigаn gоmоlоgik qаtоrni hоsil qilаdilаr?
a) CnH2n+2 b) CnH2n-6 c) CnH2n d) CnH2
2. Alkinlаrning gоmоlоgik qаtоri qaysi uglevodoroddan boshlanadi bоshlаnаdi. a) buten b) etilen c) propilen d) atsetilen
3..Atsetilen kislorod tasirida yonganda qanday mahsulot hosil bo’ladi?
C2H6 va H2O b) CO2 va H2O c) CH4 va O2 d) H2 va O2
4. Sistemаtik nоmenklаturа bo‘yichа etilen uglevоdоrоdlаrining nоmi tegishli to‘yingаn uglevоdоrоdlаr nоmi охiridаgi – аn qo‘shimchаsini – … qo‘shimchаsigа аlmаshtirib hоsil qilinаdi?
a) “in“ b) “al“ c) “on“ d) “ol“
5.Necha gramm atsetilen 0,2 mol kumush oksidi qanday birkma hosil bo’ladi (gr)?
36 gr b) 24g c) 48gr d) 4 gr
6.Atsetilen to’yinmagan uglevodorodlarni qaysi guruhiga kiradi ?
Alkanlar b) Alkadenlar c) Alkinlar d) Alkenlar
7. Atsetilen qatori uglevodorodlar qanday gibridlangan holatda bo’ladi ?
Sp3-Gibridlangan holatda b) Sp2-Gibridlangan holatda c) a va b
sp-Gibridlangan holatda
8. Atsetilenni vodorodga nisbatan og’irligi nechiga teng bo’ladi ?
32 b) 26 c) 52 d) 48
9.Alkinlarning umumiy formulasini ko’rsating ?
CnH2n-2 b)CnH2n+2 c) CnH2n d) CnH2n-1
10. 0,5 mol atsetilen yonganda qancha litr CO2 hosil bo’ladi?
22,4 l b) 11,2 c) 3.36 d) 44.8 l
11. Hozirgi vaqtda atsetilen qanday qilib olinmoqda?
Qizdirib olinadi b) Sovutib olinadi
Metanni yuqori temperaturada kreking qilib olinadi
Parchalab
12. Atsetilen sanoatda qanday usulda olinadi ?
Asetilen kаlsiy kаrbidgа suv tа’sir ettirib оlinаdi. b) uning gаmоlоglаrini
c) аsetilenni аlkillаsh оrqаli olinadi d) Kisloroddan
13 Оrgаnik kislоtаlаr аsetilen bilаn birikib, qanaqa moddalar hоsil qilаdi.?
Оrgаnik kislоtаlаr b) Murаkkаb vinil efirlаrini hоsil qilаdi. C ) sirkа kislоtа d) divinilаsetilenni
14.Atsetilen yonganda dud hosil qilishi sababini tushuntiring?
Kislorodni kamligi b) Kislorodni ko’pligi c) CO2 borligi d)CO miqdoriga bog’liq
15. Atsetilenga 2.44 l vadorodni to’liq birkishidan qancha maxsulot xosil bo’ladi (g).
C2H4 3 g b)C2H6 1g c) C2H2 5g d) C3H8 7g
16. Alkinlar qatoriga kiradigan moddalar qatorini toping ?
CH4,C2H6, C3H8, C4H10. b) CH, CH, CH ,CH. c) CH, CH, CH, CH.
CH, CH,CH,CH.
17. Kalsiy karbidga suv tahsir ettirganda qanday maxsulotlar xosil bo’ladi?
H2O va CO b) C2H2 va Ca(OH)2 c) CaO va CO d) H2O va Ca(OH)2
18. Atsetilen, oddiy sharoitda qanday holatda bo’ladi?
suyuq holatda bo’ladi b) gazsimon holatda bo’ladi
c)suyuq va gazsimon holatda bo’ladi d)suyuq qattiq holatda bo’ladi
19. Atsetilen qatori uglevodorodlari Og’ir metallar xlorli tuzlarini biriktirish reaktsiyasini kim tamonidan taklif etgan?
a) N.D.Zelinskiy b) B. A. Kazanskiylarnin c) A. E. Favorskiy d) A. N.
20. Nesmeyanov Nima uchun to‘yinmagan uglevodorodlar izоmerlаrining sоni tegishli to‘yingаn uglevоdоrоdlаrnikigа qаrаgаndа ko‘p?
a) Ulаrdа strukturа izоmeriyasi mavjudligi uchun
b) Ulаrdа strukturа izоmeriyasi mavjud emasligi uchun
c) Ulаrdа strukturа izоmeriyasidаn tаshqаri fаzоviy (geоmetrik) (sis-trаns) izоmeriyasi ham mаvjudligi uchun
d) Ulаrdа strukturа izоmeriyasidаn tаshqаri fаzоviy (geоmetrik) (sis-trаns) izоmeriyasi mаvjud emasligi uchun.
Uyga vazifa.
Mavzuni o‘zlashtirish uchun savol va topshiriqlar:
Atsetien qatori uglevodorodlar deb qanday moddalarga aytiladi?
Atsetien qatori uglevodorodlari gomologik qatori?
Atsetien qatori uglevodorodlarining izomerlanishiga misol keltiring.
Atsetien qatori uglevodorodlarining tabiatda uchrashi.
Atsetien qatori uglevodorodlari qanday usullar bilan olinadi?
Atsetien qatori uglevodorodlarini fizikaviy xossalarini ayting.
Atsetien qatori uglevodorodlarini kimyoviy xossalarini ayting.
Atsetien qatori uglevodorodlarining sifat reaksiyalari.
Atsetien qatori uglevodorodlarning ishlatilishi,
Xulosa.
Xulosa o`rnida shuni ta’kidlash joizki, kimyo fanini uchun axborot texnologiyasi yani kompyuter dasturlarida o‘rganish quyidagi afzalliklarga ega ekan:
1. O‘quvchilar kimyodan laboratoriya mashg‘ulotini mustaqil bajarishadi. Natijada o‘quvchilarda o‘z-o‘ziga ishonch, mustaqil fikrlash darajasi ortadi.
2. Laboratoriya mashg‘ulotlarini bajarishda texnika xavfsizligi qoidalari aniq bajariladi, aks holda kompyuter o‘quv faoliyatini to‘xtatishgacha olib boradi.
3. Kollej o‘quvchilarining kimyo fanini kompyuter dasturlari asosida o‘rganishi jarayonida qimmatli kimyoviy modda va reaktivlar iqtisod qilinadi, ya’ni tejaladi.
4. O‘quvchilarning kompyuterda mustaqil ishlashi jarayonida bilim va ko‘nikmalari aniq misollarda mustahkamlanadi.
5. Bir vaqtning o‘zida bir necha o‘quvchi kompyuterda laboratoriya mashg‘ulotlarini bajarishlari mumkin.
6. O‘qituvchining darsni tushuntirishi onsonlashadi, o‘quvchilar nafaqat eshitish balki, aytilayotgan ma’lumotlarni ko‘rishlari ham mumkin bo‘ladi.
Kimyoda kompyuter texnikasining yutuqlari:
- kimyo fani bo’yicha kompyuter animatsiyalarini o’qitishda qo’llash uning
ta’lim jarayonida eng yaxshi vositalardan biri ekanligini ko’rsatdi.
- kompyuter animatsiyalarining quyidagi didaktik talablari aniqlandi: adaptivligi, tizimligi, ta’limda uzviyligi, olingan bilimlarni mustahkamlashi, ta’lim
oluvchining intellektual potensiali.
- ta’lim jarayonida kompyuter texnikasini qo’llash quyidagi vazifalarni amalga oshiradi:
a) ta’lim jarayonida qaytar aloqani tashkil etish;
b) o’quv jarayonini individulligini ta’minlash;
v) o’quv jarayonini ko’rgazmaliligini oshirish;
s) axborotlarni juda katta manbasiga ega bo’lish;
d) o’rganilayotgan jarayon yoki holatni modellashtirish;
Foydalanilgan adabiyotlar
I.A.Karimov “Yuksak manaviyat yengilmas kuch”. T:. 2008.
I.A.Karimov “O’zbekiston mustaqillikka erishish ostonasida”. T:. 2011. Nizomova S. Kimyo fanini o‘qitishda innovatsion texnologiyalarni qo‘llanilishi // Pedagogik ta’lim. 2012 yil, 3-son.
Shomuratova Sh.X., Raxmatullayev N.G‘., Mirkomilov Sh.M. “Metallar bo‘limi” mavzularini o‘qitishda axborot texnologiyalarini tadbiq etib takomillashtirish // Namangan. 2009.
Shomuratova Sh.X., Raxmatullayev N.G‘. Davriy sistema I-guruh yonaki guruchasi elementlari innovatsion texnologiyalarini joriy qilib o‘qitish metodikasi // T., 2009. Respublika ilmiy – amaliy konferensiyasi. TDPU.
Towler M., van de Streek J. // J. Appl. Cryst., 2006. 39, 453-457.
Turabekova M.A., Levkovich M.G. Matematicheskoe modelirovanie stroeniya ximicheskix soedineniy I ix reaksionnoy sposobnosti // Tashkent. Universitet. 2008. 136 s.
Zbarskiy V.L. Jilin V.F. Toluol I ego nitroproizvodnye. M.: 2000. 272 s.
Rocha G.B., Freire R.O., Simas A.M., Stewart J.J.P. RM1: A Reparameterization of AM1 for H, C, N, O, P, S, F, Cl, Br and I // J. Comput. Chem. 2006. Vol. 27.P. 1101-1111.
Stewart J.J.P. Optimization of parameters for semiempirical methods V: Modification of NDDO approximations and application to 70 elements // J. Mol. Model., 2007. Vol. 13. P. 1173-1213.
Stewart J.J.P. Optimization of parameters for semiempirical methods VI: more modifications to the NDDO approximations and re-optimization of parameters // J. Mol. Model. 2013. Vol. 19. P.1-32
Maslov M.A., Nechayev A.V. Obrabotka spektrov YaMR v programme 1D Win-NMR
Programma po bioorganicheskoy ximii. M.: GOU VUNMTs M3 RF, 2000. 18 s. MO RF, 2004.
Solovyev M.Ye., Solovyev M.M. // Kompyuternaya ximiya. M.: SOLON-Press, 2005. 535 c.
Axmetov M.A. Denisova O.F. // Ximiya: metodika prepodavaniya. 2004.
Litvak M.M. Litvak N.V. // Ximiya: metodika prepodavaniya. 2005. №4. c.47.
Roshupkin S.I. // Ximiya: metodika prepodavaniya. 2004. №1. c.46.
Shabarshin V.M. // Ximiya: metodika prepodavaniya. 2004. №2. c.33.
Lefeber B., Sasaki R., Golotvin S. Dva prostyx sposoba, s pomoshyu kotoryx ximiki mogut podtverdit ximicheskuyu structuru // Advanced Chemistry Development
MestReNova Manual. MESTRELAB Research. 2010.
A.Abdusamatov, R.Mirzayev, R.Ziyayev “Organik kimyo”. Akademik litsey va kasb-hunar kollejlari uchun darslik. T:. O’qituvchi. 2002
A.X.Qosimov, A.F.Xoliqova, “Pedagogik texnologiyalar va pedagogik mahorat”. T:. 2007.
R.J.Ishmuhammedov, “Innovatsion texnologiyalar yordamida ta’lim samaradorligini oshirish yo’llari” TDPU. – T:.2002
Abdulxayeva M.M, Mardonov O’.M, “Umumiy kimyo” – T:. O’zbekiston. 2002.
A.S.Rafiqov, I.I.Ismoilov, M.A.Asqarov “Kimyo” oily o’quv yurtlariga kiruvchilar uchun. Nazariy asoslar, misollar va masalalar, testlar. – T:. O’qituvchi. 2000.
G.E. Rudzits va F.G. Felman “Organik kimyo” Toshkent -2002 VII-bob 45-50 betlar.
Z. Sobirov “Organik kimyo” Toshkent -2005. I bob. 49-58 betlar.
M.M. Abdulhaeva va O’.M. Mardonov “Kimyo” XXIX bob. 476-483 betlar.
I.A.Toshev, R.I.Ismoilov, A.A.Ruziyev “Organik kimyo”. – T:. Ilm-ziyo. 2004.
Sobirov Z. “Organik kimyo”. – T:. O’zbekiston. 1999.
G.P.Xomchenko “Kimyo” oily o’quv yurtlariga kiruvchlar uchun. – T:. O’qituvchi. 2007.
A.G.Maxsumov, M.M.Pirmuhammedov “Biorganik kimyo”. – T:. Ibn sino nomidagi nashriyot. 1993.
Mirkomilov T, Yusupov D “Organik kimyo” 1,2 – qism. – T:. Fan. 1993.
Hasanov M, Sottiqulov A.A “Organik kimyo”. – T:. O’zbekiston. 1996.
Yunusov R.Yu “Organik kimyo”. – T:. O’zbekiston. 1995.
Iskandarov S, Sodiqov B “Organik kimyoning nazariy asoslari”. – T:. Mehnat. 1987.
Yu.T.Toshpo’latov, A.A.Mamadaliyeva “Organik kimyo” ma’ruza matni. Nizomiy nomidagi TDPU. 2004.
Yunusov Ramiz “Organik kimyo”. – T:. O’zbekiston. 1996.
Hasanov M “Organik kimyo”. – T:. O’zbekiston. 1996.
Ahmedov K.N, Yo’ldashev X.Y “Organik kimyo usullari” o’quv qo’llanma. – T:. Universitet. 2003.
Maqsudov N. “Umumiy kimyo”. – T:. 1997.
N.M.Glinka “Umumiy kimyo”. – T:. 1968.
Masharipov S, Tirkashev I, “Kimyo”. – T:. 2007.
M. Nishonov, M.Mamajonov “Kimyo o’qitish metodikasi”. – T:. “O’qituvchi”. 2002.
B.Umarov “ Organik kimyo” Iqtisod-Moliya Toshkint-2007 . 112-121 bet.
H.A.Ishonova “Kimyo fanidan ilg’or pedagogic texnologiyalar”. – T:. 2009.
O’rta maxsus va kasb-hunar ta’limi. Akademik litsey “Kasb-hunar kollejlari kimyo dasturi”. – T:. 2006.
Hamdamov Yu, Boynazarov G, “Yangi pedagogic texnologiya”. – T:. 2007.
Abdusamatov A, Mirzayev R “Organik kimyo”. – T:. 2003.
A.Yu.Iskandarov, R.Sh.Berdiqulov, S.A.Ismoilov, “Kimyo fanini kasbiy sohalarga yo’naltirib o’qitish metodikasi”. TDPU. – T: 2012.
Rahmatullayev N, Omonov H, Mirkomilov Sh, “Kimyo o’qitish metodikasi”. – T:. “Iqtisod-Moliya”. 2013.
I.A.Karimov “Yangicha fikrlash va ishlash davr talabi” – T:. “O’zbekiston” 1997. [5]
Yo’ldashev Y.G’ “Yangi pedagogic texnologiyaning yo’nalishlari, muammolari yechimlari”. “Xalq ta’limi”. 1999 NH – 4-11 betlar.
Sayidahmedov N.S “O’qituvchining pedagogic tizimdagi faoliyati”. “Xalq ta’limi”. 1993. №=6-7 9-12 betlar.
“Yangi pedagogik texnologiyalari nazariya va amaliyoti”. – T:. 2001. 206-bet.
U.Tolipov, M.Usmonboyeva “Pedagogik texnologiya”. – T:. 2005.
R.A.Mavlonova, A.Arabova, G’.Salohiddinova “Pedagogik texnologiya”, “O’quv qo’llanma”. – T:. 2009.
O.S.Sodiqov, O.Y.Yo’ldoshev, G.S.Sultonov “Organik kimyo”. “O’qituvchi” nashriyoti. – T:. 1971.
Rahmatullayev N.Q, Toshpo’latov Y.T, Iskandarov O.Yu “Kimyo fanlarini o’qitishda yangi pedagogik texnologiyalardan foydalanish”. Pedagogick ta’lim jurnali. N-4. 2003.
Masharipov S., Tirkashov I., “Kimyo” akademik litseylat va kasb-hunar kollejlari uchun darslik. 264-272-betlar.
Sh, Farmonova, Sh. Mirkomilov, R. Berdiqulov, Organik reaksiyalarning radikal mexanizmi mavzusini axborot texnologiyalari asosida takomillashtirish. Pedagogik ta’lim 2008-y. 2-son. 72-74-betlar.
X. Egamberdiyeva, I. Ismoilov, A. Maxsumov, “Organik kimyo fanini o’qitish jarayonida kimyoviy algoritmlardan foydalanish”. Pedagogik ta’lim. 2010-yil. 2-son. 97-102-betlar.
Sh. Mirkomilov, Sh. Farmonova, N. Raxmatullayev “Uglevodorodlarning tabiiy manbalari va ularni qayta ishlash mavzusini o’qitish metodikasi. Pedagogik ta’lim. 2008-yil. 5-son. 92-93-betlar.
N. Rahmatullayev, N. Mirzayeva “Aminokislotalar mavzusini o’qitishda innovatsion texnologiyalardan”. Pedagogik ta’lim. 2009-yil. 1-son. 82-84-betlar.
A. Mamadaliyeva, N. Rahmatullayev “Azotli organic birikmalar mavzularini o’qitishda zamonaviy texnologiyalaridan foydalanish”. Pedagogik ta’lim 2008. 4-son. 76-78-betlar.
S. Nizamova “Kimyo fanini o’qitishda innovatsion texnologiyalarning qo’llanilishi”. Pedagogik ta’lim 2012-yil, 3-son. 69-72-betlar.
A. Mamadaliyeva, Sh. Mirkomilov, N. Rahmatullayev “Oqsillarni o’qitishda axborot texnologiyasidan foydalanish”. Pedagogik ta’lim, 2010. 3-son. 71-74-betlar.
http://m.rg.ru/express
www.chem.msu.ru
www.xumuk.ru
www.alximik.ru
www.ziyonet.uz
www.UzReferat.ucoz.net
http://xumuktutor.ru/programms.php
Izohli lug‘at
1. Chemistry – kimyo – химия
2. The methods of teaching chemistry – kimyo o‘qitish metodikasi – методика преподования химии
3. Programm – dastur – программа
4. Analisys of literature – adabiyotlar tahlili – литературный анализ
5. Analisys of result – natijalar tahlili – итоговые анализ
6. Analisys of pedagogic experiment – pedogogik eksperiment tahlili – педагогический эксперементальные анализ
7. Virtual Chemistry Lab – virtual kimyoviy labaratoriya – виртуал химический лабаратория
8. Elektron manual – electron darslik – электронный учебник
9. Chemical programms – kimyoviy dasturlar – химическии программы
10. ChemCalc – kimyoviy kalkulyator – химический калькулятор
11. Chemical joining - kimyoviy birikma – химический соединений
12. Matter structure – modda tarkibi – состав веществ
13. ChemSketch – kimyoviy chizma – химические черта
14. Chemical joing structure – kimyoviy birikma tuzilishi – строение химических соединение
15. Molecular structure – molekulyar struktura – молекуляр структура
16. Space – fazo – пространство
17. Chemical reaction – kimyoviy reaksiya – химические реакции
18. Command line – buyruqlar satri – командные строки
19. Window – oyna – окно
20. Usual programms – oddiy dasturlar – обычные программы
21. Systematic name – sistematik nom – систематические наименование
22. Place of programs – dasturlarni o‘rnatmoq – установка программ
23. IUPAC names – IYUPAK nomenklaturasi – номенклатура ИЮПАК
24. Structures nomenclator – struktura nomenklaturasi - номенклатура структур
25. Organic matters – organik moddalar – органические вещество
26. Reagent – reaktiv – реактив
27. Orbital Viewers – orbital ko‘rinishlari – орбитальные виды
28. Special chemical programms – maxsus kimyoviy dasturlar
29. Conclusion – xulosa - вывод
30. Classes activity – o‘quv faoliyat – учебный деятельность
31. Modern computer programm – zamonaviy kompyuter programmasi
32. Soure base – ma’lumotlar bazasi – база данных
33. Practice pedagogical activities – malakaviy pedogogik amaliyot
34. Lesson analisys – dars tahlili – анализ занятие
35. Technology map – texnologik xarita – техналогическая карта
36. Valency – valentlik – валентность
37. Isomerism – izomeriya – изомерия
38. Property – xossa – свойства
39. Conform – ishlatilishi - применение
40. Quality analisys – sifat analizi – анализ качество
41. Gaseous – gazsimon – газовый
42. Test result – sinov natijasi – результат проверки
43. Compare – taqqoslamoq – сравнивать
44. Natural sources – tabiiy manbalar – природные ресурсы
45. Traditional – an’anaviy – традиционный
46. Experimental – eksperemental – экспериментальный
47. Progress index – o‘zlashtirish ko‘rsatkichi – прогресс показателя
48. Catalyst – katalizator – катализатор
49. Computer model – kompyutr modelli – модель ПК
50. Pollution gaz – chiqindi gaz – отходные газы
51. Spectrum – spektr – спектор
52. Synthesis – sintez – синтез
53. Portable program – ixcham dastur – мини программа
54. Process – jarayon – процесс
55. Verify – tekshirmoq – проверка
56. Multiplet Assigment Preview – murakkab tuzilishli ko‘rgazma tayyorlash – подготовка выставок из сложных строении
57. Synthetical analysis – sintetik analiz – синтетические анализ
58. ChemDraw – kimyoviy chizma – химические проект
59. ChemFinder – kimyoviy qidiruvchi – химические поискатель
60. Fag length – bog‘ uzunligi – длина связи
61. Dummy – yasama – самодельный
62. Branch – bo‘lim – глава
63. Symbol – belgi – символ
64. Chain – zanjir - цепь
65. Electron book – electron darslik – электроные учебник
66. ChemBalance – kimyoviy balans – химические баланс
|