3.1. Zamonaviy axborot texnologiyasiga oid kompyuter dasturlarini kimyo darsiga taqbiq qilish.
Organik kimyo fani maktab akademik lisey va kasb-hunar kollejlarining o‘quv dasturiga kiritilgani uchun pedagogik eksperiment o‘tkazish uchun Toshkent shahar Yakkasaroy tumani 26- maktabida 9a-9v -sinf o’quvchilari (31 ta o’quvchi) tanlandi.
O’quvchilarning bilim darajasini baholash uchun to‘yinmagan uglevodorodlarning sinflanishi, atsetien qatori uglevodorodlari mavzusiga talluqli 20 ta savoldan iborat sinov o‘tkazdik (1- va 2-jadval, 1- va 2-rasm). Savollar 6-ilovada keltirilgan.
1-jadval. To‘yinmagan uglevodorodlarning sinflanishi.
Atsetien qatori uglevodorodlarning mavzusi bo‘yicha 9a-9v-sinflari sinov natijalari.
Talabalar
|
To‘g‘ri javoblar soni
|
To‘g‘ri javoblar, %
|
Talabalar
|
To‘g‘ri javoblar soni
|
To‘g‘ri javoblar, %
|
1.
|
16
|
80
|
17
|
17
|
85
|
2.
|
17
|
85
|
18.
|
13
|
65
|
3.
|
15
|
75
|
19.
|
16
|
80
|
4.
|
15
|
75
|
20.
|
15
|
75
|
5.
|
14
|
70
|
21.
|
19
|
95
|
6.
|
15
|
75
|
22.
|
17
|
85
|
7.
|
17
|
85
|
23.
|
18
|
90
|
8.
|
16
|
80
|
24.
|
16
|
80
|
9.
|
18
|
90
|
25.
|
18
|
90
|
10.
|
14
|
70
|
26.
|
15
|
75
|
11.
|
18
|
90
|
27
|
13
|
65
|
12.
|
18
|
90
|
28
|
17
|
85
|
13.
|
16
|
80
|
29
|
19
|
95
|
14.
|
15
|
75
|
30
|
16
|
80
|
15.
|
17
|
85
|
31
|
16
|
80
|
16.
|
14
|
70
|
O‘rtacha
|
16.2
|
81%
|
1-rasm. To‘yinmagan uglevodorodlarning sinflanishi. Atsetien qatori uglevodorodlari mavzusi bo‘yicha 9a-9v –sinflari sinov natijalari.
To‘g‘ri javoblar 81% (16,2 ta to‘g‘ri javob)
O‘rtacha to‘g‘ri javoblar sonini topish uchun har bir talaba bergan to‘g‘ri javoblar soni yig‘indisini talabalar soniga bo‘lganimizda guruhning to‘g‘ri javoblarining o‘rtacha qiymati kelib chiqadi, bu qiymatni 100% ga ko‘paytirib, savollar soniga bo‘lsak har ikkala komandaning to‘g‘ri javoblari o‘rtacha qiymatining foiz ko‘rsatkichi aniqlanadi. 1-jadval, hamda 5-rasmdan ko‘rinib turibdiki, 9a-9v-sinf o’quvchilari 20 ta sinov savollari bo‘yicha o‘zlashtirish ko‘rsatkichlari 77% ga teng. Ushbu ko‘rsatkichlar guruhning to‘g‘ri tanlanganligini ko‘rsatadi. Organik kimyo fani uchun maktab uchun o‘quv dasturida 10-soat ajratilgan, jumladan to‘yinmagan uglevodorodlar sinflari, alkinlar mavzusiga 2 soat ajratilgan. Sinov o‘tkazilgandan so‘ng 9a-9v sinf o’quvchilari an'anaviy metod yordamida, uglevodorodlarning tabiiy manbalari mavzusida dars o‘tildi. Quyida pedagogik eksperiment natijalari keltiriladi.
2-jadval. Uglevodorodlarning tabiiy manbalari mavzusi bo‘yicha 9a-9v sinf o’quvchilari sinov natijalari.
Talabalar
|
To‘g‘ri javoblar soni
|
To‘g‘ri javoblar, %
|
Talabalar
|
To‘g‘ri javoblar soni
|
To‘g‘ri javoblar, %
|
1.
|
15
|
75
|
17
|
16
|
80
|
2.
|
16
|
80
|
18.
|
12
|
60
|
3.
|
14
|
70
|
19.
|
14
|
70
|
4.
|
14
|
70
|
20.
|
14
|
70
|
5.
|
13
|
65
|
21.
|
18
|
90
|
6.
|
14
|
70
|
22.
|
16
|
80
|
7.
|
16
|
80
|
23.
|
17
|
85
|
8.
|
15
|
75
|
24.
|
14
|
70
|
9.
|
16
|
80
|
25.
|
16
|
80
|
10.
|
14
|
70
|
26.
|
14
|
70
|
11.
|
15
|
75
|
27
|
13
|
65
|
12.
|
17
|
85
|
28
|
17
|
85
|
13.
|
16
|
80
|
29
|
18
|
90
|
14.
|
14
|
70
|
30
|
14
|
70
|
15.
|
17
|
85
|
31
|
15
|
75
|
16.
|
14
|
70
|
O‘rtacha
|
15
|
75%
|
2-rasm. Uglevodorodlarning tabiiy manbalari mavzusi bo‘yicha 9a-9v –sinf sinov natijalari
to‘g‘ri javoblar 75% (15 ta to‘g‘ri javob)
Xulosa. Shunday qilib, an’anaviy va axborot texnalogiyalarini qo‘llab o‘tilgan darslardan so‘ng o‘tkazilgan sinov natijalariga ko‘ra talabalarning o‘quv materialini o‘zlashtirish ko‘rsatkichlari ortdi (3-jadval, 3-rasm). Bundan aytish mumkinki, an’anaviy darsdan farqli ravishda turli hil metodlar asosida dars mashg‘ulotini olib borish o‘quvchilar ongida ko‘proq qoladi va bilim olish samaradorligi oshadi.
3-jadval. Talabalarning o‘zlashtirish ko‘rsatkichlarining ortishi
Eksperimental dars o‘tish
|
An’anaviy dars o‘tish
|
To‘g‘ri javoblar soni
|
To‘g‘ri javoblar, %
|
To‘g‘ri javoblar soni
|
To‘g‘ri javoblar, %
|
16,2
|
81
|
15
|
75
|
3-rasm. An’anaviy va eksperimental darslardan so‘ng o‘tkazilgan sinov natijalarining solishtirilishi.
Jadval va diagrammadan ko‘rinib turibdiki, axborot texnalogiyalarini qo‘llab o‘tilgan dars an’anaviy darsga nisbatan ancha samarador ekan. Dars samarasi 1.5 barobargacha oshdi. Dars mashg‘ulotlarini bunday tarzda olib borish o‘quvchilarni bilim olish darajasini oshiradi, ko‘nikma va malakalarini shakllantiradi.
III.bob.Pedagogik ekspriment va uning tahlili
Mashg’ulot vaqti-2 soat
|
O’quvchilar soni: _--------_nafargacha
|
Mashg’ulot turi
|
To’liq o’quv mashg’ulot
|
O’quv mashg’ulot rejasi:
|
1.Atsetilen qatori uglevodorodlar va ularning gomologik qatori.
2.Atsetilen qatori uglevodorodlar nomenklaturasi va izomeriyasi.
3.Atsetilen qatori uglevodorodlar fizikaviy-kimyoviy xossalari, qo’llanilishi.
4. Atsetilen qatori uglevodorodlarini ishlatilishi.
|
O’quv mashg’ulotining maqsadi: Atsetilen qatori uglevodorodlari haqidagi bilimlarini shakllantirish va rivojlantirish
|
Pedagogik vazifalar:
- Atsetilen qatori uglevodorodlari va ularning gomologik qatori haqida tushuncha berish.
- Atsetilen qatori uglevodorodlarining nomenklaturasi va izomeriyasini o’rgatish.
- Atsetilen qatori uglevodorodlarining fizikaviy-kimyoviy xossalari, qo’llanilishi haqida tushuncha berish.
|
O’quv faoliyati natijalari (o’quvchi):
- Atsetilen qatori uglevodorodlari va ularning gomologik qatorini aytib beradilar.
- Atsetilen qatori uglevodorodlari nomenkulaturasi, izomeriyasini yozib beradilar.
-Atsetilen qatori uglevodorodlarini olinishi, fizik va kimyoviy xossalarini aytib beradilar.
- Atsetilen qatori uglevodorodlar ishlatilishini aytib beradilar.
|
Ta’lim berish usullari
|
Ko’rgazmali, ma’lumotli, jamoada ishlash. Klaster,,animatsion namoyishli usullar.
|
Ta’lim berish shakllari
|
Jamoaviy,individual, juftlikda ishlash.
|
Ta’lim berish vositalari
|
O’quv qo’llanma, kompyuter, internet ma’lumotlari proektor, reaktivlar, asbobvajihozlar.
|
Ta’lim berish sharoiti
|
Hamkorlikda ishlash va taqdimotlarni amalga oshirish imkoniga ega bo’lgan auditoriya.
|
Monitoring va baholash
|
Og’zaki nazorat, munozara, savol-javob, rag’batlantirish. O’z -o’zini baholash.
|
3.1 O’quv mashg’ulotining ta’lim texnologiyasi va nazariy o’quv mashg’uloti
3.2 “ Atsetilen qatori uglevodorodlari ” mavzusi bo’yicha nazariy to’liq o’quv mashg’ulotining texnologik xaritasi.
Ish bosqichlari va vaqti
|
Faoliyat mazmuni
|
Ta’lim beruvchi
|
Ta’lim oluvchilar
|
1-bosqich.
Mavzuga kirish
(10 daqiqa)
|
1.1. Darsning mavzusi, rejasini e’lon qiladi, ơquv mashģulotining maqsadi va ơquv faoliyat natijalarini tushuntiradi. (1-ilova).
1.2. O’quv mashg’ulotining turi, o’tkazilish tartibiini tishuntiradi. 1. Baholash mezoni bilan tanishtiriladi.(2-Ilova)
|
1.1. Tinglaydilar, mavzuni yozib oladilar.
1.2 Tinglaydilar.
1. Tinglaydilar.
|
|
|
