|
Usl,bu l10/atlarni yaxsl1ilasl1 ис/1и11
|
| bet | 93/119 | | Sana | 07.02.2024 | | Hajmi | 0,61 Mb. | | #152531 |
Bog'liq Ekologiya 11. Rom уоrм ато. Л tos II кenт z 1 L-fayllar.orgUsl,bu l10/atlarni yaxsl1ilasl1 ис/1и11;
Suv resurslarini boslщarish tizimini takomillashtirisl1 iqlim o'zga rishiga nisbatan bajarilishi mumkin bo'lgan ishlami qayta ko'rib chiqish va to'g'ri rejalar qabul qilabllish natijasida kelib chiqadigan og'ir oqibatlarni kamaytirish mumkin.
Umuman olganda, chuchuk suv resurslari masalasiga nisbatan moslashish choralari quyidagilardan iborat:
mavjud suv ta'minotini yanada samarali boshqarisl1, monitoring
tizimini qo'llash, suvni qa'tiy ravisl1da tejash.
kelajakda suvga bo'lgan talabni cheklash bo'yicha tashkiliy choralar ko'rish;
barcha gidrotexnik inshootlami takomillashtirish (suv taqsimlagichlar,
kanallar, suv omborlari va boshqalar);
qirg'oq bo'yi o'simliklami saqlash, daryolar o'zaning tabliy lюlati tiklash va suvning ifloslanishini kamaytirish, RespuЬ!ikada qishloq xo'jalik ekinlarini tomchilatib sug'orishga barcha fyermyer xo'jaliklarini
o'rgatish.
Iqlim o'zgarisl1ii, oziq-ovqat mal1sulotlari11i ishlab chiqarish, aholi sonining o'sishi va iqtisodiy rivojlanish kabllar orasidagi bog' lanis/1/ar J,ar tomonlama va murakkabdir. Qayd etilganlami yakunlab aytish mumkinki, iqlim o'zgarishi iqtisodiyotda tanglikning ortishiga olib keladi. Bu holat hozirdayoq suv resurslari taqchilligini his etayotgan regionlarda ayniqsa sezilarli bo'ladi. RespuЬlikamizdagi deyarli barcha daryolar uch mamlakat hududidan oqib o'tadi, liar respuЬlika aholisi
209
\
suvga Ьo'lgan talablni o'z ehtiyojidan kelib chiqib qondirar ekan, ikkinchi mamlakat aholisi uchun bu narsa og'ir oqibatlar olib keladi. Masalan, Amudaryo, Sirdaryo Ьiz uchun asosiy suv manbai bo'lishi Ьilan Ьir qatorda ular boshqa mamlakat hududidan oqib o'tadi. Qator muhim suv ob'ektlari ikki va undan ortiq mamlakatlar hududlarida joylashgan. Bu ham ayrim hollarda xalqaro mojarolami keltirib chiqarishi mumkin.
Qurg'oqchil iqlim zonasida joylashgan O'rta Osiyo mamlakatlari
iqtisodiyoti asosan qishloq xo'jaligiga bog'liq bo'lib, hozirdayoq suv taqchilligini boshidan kechirmoqdalar. Ular kelajakda boshqa mamla katlarga nisbatan ko'proq aziyat chekishlari mumkin. Bu xaqda xali uncha kech bo'lmasdan mamlakatlar kelishib olishlari zarur aks holda bu yerlarda yashovchi oddi insonlarga qiyin bo'ladi Yuqoridagilardan kelib chiqib quyidagi xulosalarin qilish mumkin :
iqlim isishi global gidrologik tsiklning jadallashishiga olib keladi, bu regional suv resш·slariga sezilarli ta'sir ko'rsatadi.
yog'inlar miqdori, takrorlanishi vajadalliginig o'zgarishi oqim miqdori
hamda uning taqsimlanishiga va qurg'oqchil yillaming qaytalanishiga ta'sir ko'rsatadi.
O'rta Osiyoda ichimlik suv miqdori va uning tarkibl jiddiy muammo bo'lib bu region mamlakatlarining iqlimi o'zgarishiga nisbatan eng doir masaladir.
|
| |
