ishlab chiqarilayotgan mahsulot birligiga to‘g‘ri
keladigan energiya
iste’molini aniqlash (solishtirma energiya iste’moli);
energiyani eng ko‘p yo‘qotishlari bo‘lgan ishlab-chiqarish potensial
zonalarini aniqlash;
energiya iste’molini qisqartirish bo‘yicha tadbirlarni ishlab chiqish.
O‘zbekiston Respublikasining “Yoqilg‘i energetika resurslari iste’molini
ekspertizasini va energetik tekshirishni o‘tkazish qoidalarini tasdiqlash to‘g‘risida”
2006 yil 7 avgustda qabul qilingan №164 sonli qonuniga muvofiq majburiy
energetik tekshiruvdan YoER larning yillik iste’moli 6 ming.t.sh.yo dan ko‘p
bo‘lgan korxonalarni o‘tkazish majburiydir.
Energetik tekshiruv natijalari bo‘yicha korxonalar tomonidan energetik
resurslarni (qattiq yoqilg‘i, neft, gaz, elektr va issiqlik energiyalari va x.k.) ishlatish
samaradorligini baholash amalga oshiriladi. YoERlarni ishlatishdagi aniqlangan
buzilishlar asosida, energiya resurslarini iqtisod qilish
zaxiralarini borligi haqida
takliflar tayyorlanadi hamda energiya tejamlashning texnik va tashkiliy tadbirlari
taklif qilinadi.
Energetika resurslaridan ratsional foydalanish va energiya tejamlash bo‘yicha
berilgan takliflar, texnologik jarayonlar va jihozlarning ekologik tavsiflarini,
ishlayotgan xodimlarning xafvsizligini, mahsulot sifatini
yomonlashuviga olib
kelmasligi kerak.
Energiya auditini o‘tkazish, uslubiy jihatdan, obyekt va uning energiya
iste’moli tizimi va uskunalari bilan tanishishni o‘z ichiga oladigan dastlabki bosqich,
energiya auditini o‘zidan iborat bo‘lgan asosiy bosqichdan iborat (batafsil audit).
Dastlabki bosqich energiya auditini keng ko‘lamli dasturini tuzish uchun
xizmat qiladi. Dastlabki audit, o‘rnatilgan vaqt davrida ishlab-chiqarishning ma’lum
uchastkasida energiya iste’molining tahlilini va yozuvini amalga oshirishdan iborat.
Bu bosqichda, obyekt uning tizimi va uskunalarining
asosiy energetik tavsiflari
aniqlanadi, energiya iste’mol qilishning eng energiya sig‘imli tizimi, energiya
iste’molining eng iste’molli joylari ajratiladi. Dastlabki audit uchun yo mavjud
ma’lumotlar yoki eng oddiy o‘lchovlar natijasida olingan ma’lumotlar to‘planadi.
Dastlabki auditning asosiy maqsadi bu ma’lumotlarni ishlatish uchun foydali
bo‘lgan axborotga o‘zgartirishdan iborat. Bunday o‘zgartirishlar joriy energiya
iste’molining ko‘z oldiga keltirishni beradi. Audit uskunalarni
,
energiya ta’minoti
tizimini va yoqilg‘iga bo‘lgan hisoblarni tez ko‘rikdan o‘tkazish
bilan bajarilishi
mumkin. Ko‘z bilan tekshirish energiyani iqtisod qilish imkoniyatlarini aniqlash
maqsadida va batafsil tahlil etish zarurligini o‘rnatish maqsadida o‘tkaziladi.
Dastlabki bosqichda energiya audit ekspertlari korxona xodimlari bilan birgalikda
bajaradilar. Axborotni maxsus ishlab chiqilgan jadval shaklida va yozma ravishda
keltirish kerak. Dastlabki audit natijalari bo‘yicha korxona rahbariyati bilan
kelishilgan batafsil energetika auditni o‘tkazish dasturi tuziladi. Dastlabki
bosqichning oxirida energiya auditini o‘tkazish dasturi tuziladi va u obyekt
ma’muriyati
bilan muvofiqlash-tirilib, ikki tomonlama imzolanadi. Korxonaning
murakkabligiga qarab auditning bu bosqichiga 1-3 kun ketadi.
