109
Nikohga kirgandan to bola
tug’ilguncha
bo`lgan davr
1.9
1,3
1,1
Birinchi farzand
tug’ilgan
paytda
onaning o`rtacha yoshi
25,9
24,2
23,6
Farzandlar
tug’ilishi
orasidagi davr
5,5
4,2
2,6
Oxirgi farzandini tuqqanda onaning
o`rtacha yoshi
44,7
31,4
26,1
Reproduktiv davrning davomiyligi
20.7
6,7
3,6
Raqamlardan so`nggi 60
yildan ziyod vaqt
oralig’ida
ayollarning
ertaroq
turmush qurishi, reproduktiv funktsiyalarning
yomon bajarilishi,
ya’ni
ushbu
davrning
qisqarib borayotganligi,
onalik davrining ham kamligi, erta yoki o`ta
kech ona bo`lish holatlarining kuzatilayotganligi ayon bo`lib turibdi. Demak,
reproduktiv xulqning asosiy parametrlarida jiddiy o`zgarishlar kuzatilmoqda.
Bu kabi muammolar O`zbekiston uchun ham xosdir.
Lekin bizda xotin-
qizlarning reproduktiv madaniyati va ustanovkalari Yevropa mamlakatlaridagidan
farq qiladi.
Mamlakatimiz aholisining reproduktiv ustanovkalarini o`rganish bo`yicha
olingan
ma’lumotlar
shuni ko`rsatadiki, ayni
paytdagi farzandlar soni
–
real bola
soni so`raluvchilarda shahar bilan qishloqda o`ziga xoslikka ega (7.2-jadval).
Masalan, 2002 yilda shaharlik respondentlarning 34,9 foizi 2 ta farzandga, salkam
30 foizi 3 ta farzandga ega bo`lsa, bu raqamlar 2004 yilda mos ravishda 33,6 va
25,2 ni tashkil etdi.
Qishloq oilasidagi real reproduktiv ustanovka 2002 yilda 37,7 foizi 2 ta, 24,0
foizi 3 ta, 19,2 foizi 1 ta bolali bo`lgan bo`lsa, 2004 yilda 2 va 3 nafar farzandlilar
kamaygan, negadir ko`pbolalilar oshgan, bu raqamlarni
yana bir takror tekshirish
kerak. CHunki 2003
yilda
Farg’ona
vodiysi, Samarqandda o`tkazilgan
tadqiqotlarida ko`p bolali oilalar soni keskin kamaygan.
7.2-jadval