138
14-mavzu.
Referat. Referat turlari
Nazariy ma’lumot.
Referat.
Biror ilmiy, metodik, pedagogik mavzudagi
asarning qisqacha
mazmuni haqidagi bayon (yozma ma’ruza) referat hisoblanadi. Referat muallifning
o‘z asari haqida bo‘lsa avtoreferat deyiladi. Avtoreferatda asarning qisqacha
mazmuni, yangiliklari, metodik usullari, ilmiy qurilishi, foydalanilgan adabiyotlari
ustida fikr yuritiladi. Amalda ilmiy va obzor referatlari ko‘proq uchraydi. Ilmiy
referatlarga fanda, metodikaga, tarbiyaga va texnikaga
oid ishlarning qayerda
amaliyotda sinab ko‘rilganligi haqida ham xabar beriladi.
Referatlar quyidagi mezonlar bo‘yicha ajratiladi:
bayon qilish mazmuniga ko‘ra - reproduktiv va produktiv;
birinchisi, o‘z
navbatida, referat -rezyume va referat-konspektga;
ikkinchisi-doklad, sharhlarga
bo‘linadi;
manbani tahlil qilish bo‘yicha -
qismli, monografik, aspektli, birlashtirilgan;
yo‘nalishiga ko‘ra – maqsadli va umumiy;
bayonning to‘liqligini hisobga olganda – indikativ va
axborot beruvchi;
tayyorlash usuliga ko‘ra - ijodiy, xizmat, nazorat, o‘quv.
Matn, maqolaga yozilgan referatning tuzilishi va tarkibiy qismlari.
Matn, maqolaga yozilgan referatning tuzilishi va tarkibiy qismlari quyidagilardan
iborat: