|
Hayot faoliyati xavfsizlig
|
| bet | 167/309 | | Sana | 14.05.2024 | | Hajmi | 6,07 Mb. | | #232173 |
Bog'liq hfhHarakat tezligi M(s
sovuq
|
I - engil
|
20-23
|
60-30
|
0,2
|
|
I a - o`rtacha og`irlikdagi
|
18-20
|
60-40
|
0,2
|
|
I b - o`rtacha og`irlikdagi
|
17-19
|
60-40
|
0,3
|
|
III – og`ir
|
16-18
|
60-40
|
0,3
|
iliq
|
I – engil
|
20-25
|
60-40
|
0,2
|
|
I a - o`rtacha og`irlikdagi
|
21-23
|
60-40
|
0,3
|
|
I b - o`rtacha og`irlikdagi
|
20-22
|
60-40
|
0,4
|
|
II – og`ir
|
18-21
|
60-40
|
0,5
|
issiq
|
I – engil
|
20-30
|
60-30
|
0,3
|
|
I a - o`rtacha og`irlikdagi
|
20-30
|
60-30
|
0,4-0,5
|
|
I b - o`rtacha og`irlikdagi
|
20-30
|
60-30
|
0,5-0,7
|
|
III – og`ir
|
20-30
|
60-30
|
0,5-1,0
|
Harorat, nisbiy namlik va havo harakatining tezligi risoladagi va yo`l qo`yilishi mumkin bo`lgan miqdorlar ko`rinishida me`yorlanadi va issiqlik holatini saqlanishini ta`minlaydigan mikroiqlim ko`r-satkichlarining yig`indisi tushurilib, ish qobiliyatini oshirish uchun shart-sharoit hisoblanadi.
Mo`tadil iqlim sharoitini yaratish.
Ishlab chiqarish korxonalaridagi ish joylarida iqlim sharoitlarida me`yor darajasida ta`minlash uchun uning barcha ko`rsatkichlari o`zaro mo`tanosib holda bog`langan bo`lishi kerak. YA`ni havoning harorati pasayib yoki ko`tarilib ketsa, uning harakat tezligi ham unga bog`langan holda pasayishi (yoki ko`tarilishi) maqsadga muvofiq bo`ladi, aksincha, agar havoning harorati past bo`lsayu, havoning harakat tezligi me`yoridan oshib ketsa, odam tanasi bilan muhit o`rtasidagi harorat almashish jarayoni tezlashib ketadi va natijada havoning harorati tez tushadi.
Agar havoning harorati yuqori bo`lsayu, havoning harakat tezligi past bo`lsa bu jarayon sekinlashadi, natijada issiq havoning inson organizmiga ta`siri kuchayadi.
Havoning harorati, nisbiy namligi va tezlik o`lchamlarini inson uchun eng ma`qul o`zaro munosabatlari, yuqoridagi noxush holatlarni oldini olishga xizmat qiladi va muhitning mutanosibligi deb yuritiladi.
MXMT mehnat jarayonida ikki ko`rinishdagi mikroiqlim sharoitni tashkil etadi.a) O`ta mutanosib (eng ma`qul);
b) Ruxsat etsa bo`ladigan (qoniqarli).
Bularning ta`sirida insonning vujudida harorat almashinishi va mehnat qilish qobiliyatining buzilmasligini ta`minlangan bo`ladi. Bunday sharoitda haroratning mo``tadilligi to`la ta`minlanadi va mehnat qobiliyati yuqori bo`ladi.
Olimlarimiz, shartli ravishda iqlim mo`tanosibligini aniqlash uchun effektli va ekvivalent-effektli haroratlar ko`rinishidagi nisbiy birliklar tavsiya etilganlar.
a) Effektli harorat deb, binodagi havoning nisbiy namligi me`yor darajasida bo`lib, uning tezligi nolga teng bo`lgan holatini aks etuvchi haroratga aytiladi.
b) Ekvivalent-effektli harorat deganda esa, binoda ma`lum nisbiy namlikka va har xil tezlikka ega bo`lgan havoning haroratiga aytiladi.
Mikroiqlim ko`rsatkichlari va omillarining odamga ta`sirini ko`p yillik kuzatuvlar asosida tahlil qilib eng mo``tadil iqlim o`lchamlarini shartli ravishda aniqlash uchun nomogramma yaratilgan.
Misol tariqasida temir beton qurilmalar ishlab chiqaradigan zavodning armatura va qoliplash binolarida psixrometr yodamida aniqlangan mikroiqlim ko`rsatkichlari asosida nomogrammadan foydalanib effektli harorat qiymatlarini aniqlash namoyish qilingan bo`lib, binodagi ekvivalent-effektli harorat topilgan u 160 S ga teng ekan, qoliplash binosida esa Y 0 , bo`lgani uchun effektli haroratining shartli miqdori aniqlangan, u 20,2 S ni tashkil etadi.
|
| |
