|
Hayot faoliyati xavfsizlig
|
| bet | 169/309 | | Sana | 14.05.2024 | | Hajmi | 6,07 Mb. | | #232173 |
Bog'liq hfhMuhokama uchun savollar:
Havfsizlikni boshqarishda sistemali yondoshish nimani anglatadi?
Axborot moslashuvi nimani bildiradi?
Biofizik moslashuv nima?
Quvvat va texnik-estetik moslashuv nimani anglatadi?
Fazoviy antropometrik moslashuv nima?
Mehnat gigienasi va ishlab chiqarish sanitariyasi deganda nima tushuniladi?
Iqlim ko`rsatkichlari va uning inson salomatligiga qanaqa ta`sir ko`rsatadi?
Ishlab chiqarish mikroiqlimining gigienik me`yorlari nimalarga asoslangan?
Mo``tadil iqlim sharoitini yaratish qaysi usullarda bajariladi?
Tayanch iboralarning o`quv maqsadlarini toifalarini belgilashni bilasizmi?
Talabalar bilimini baholashning reyting nazorati to`g`risida nizom mavjudmi?
Reyting nazorati bilim olishga yordam beradimi?
Tayanch iboralarni o`rganmasdan turib fanni o`zlashtirish mumkinmi?
AMALIY MASHG`ULOT № 3
Ishlab chiqarishning zararli va zaharli omillarini inson organizmiga ta’sirini hisoblash.
Ishlab chiqarishning zararli va zaharli omillari haqida tushuncha.
Ishlab chiqarishning zaharli va zaharli omillarini inson organizmiga ta’sirini hisoblash.
1.Ishlab chiqarishning zararli va zaharli omillari haqida tushuncha.
Davlat standarti bo’yicha inson sog’ligiga ta’sir etuvchi xavfli moddalar 4 sinfga ajratilgan:
1-sinf - favqulotda xavfli moddalar, REM0,1 mg/m3;
2-sinf- yuqori xavflilikdagi moddalar, REM=0,1…1,0 mg/m3;
3-sinf- o’rtacha xavflilikdagi moddalar, REM=1,0…10 mg/m3;
4-sinf- kam xavflilikdagi moddalar, REM>10 mg/m3
Xuddi shuningdek ushbu zaharli moddalarning havo tarkibidagi o’limga olib keluvchi miqdorlari 1-sinf uchun 500 mg/m3; 2-sinf uchun 500-5000 mg/m3; 3-sinf uchun 5001-50000 mg/m3; 4-sinf uchun 50000 mg/m3 dan yuqori. Lekin, bu moddalarning havo orqali emas, balki boshqa yo’llar orqali oshqozonga yoki teriga ta’sir etgandagi ulimga olib keluvchi miqdorlari bir necha o’n barobar kichikdir.Masalan, 1-sinfdagi zaharli moddalarning oshkozonga tushgandagi o’limga olib keluvchi miqdori 15 mg/kg.ga tengdir.
Yuqorida keltirilgan zararli changlar, gazlar, agressiv va zaharli moddalardan himoyalanish birinchi navbatda ish joyi havosi tarkibini o’rganish va uni REM talablari bo’yicha muvofiklashtirishni talab etadi. Buning uchun chang miqdorini aniqlashda aspiratordan, gaz miqdorini aniqlashda UG-2, GX-2 markali gaz analizatorlaridan foydalaniladi.
Ish joyi havosi tarkibidagi zaharli gazlar yoki changlar miqdori aniqlangach, bu miqdor ruhsat etilgan miqdor (REM) bilan taqqoslanib ko’uriladi va ish joyini sog’lomlashtirish bo’yicha tadbirlar ishlab chiqiladi. Masalan, mahalliy va umumlashtirish ventilyasiyasidan foydalanish.
Ish joylari havosini sog’lomlashtirishda birinchi navbatda zararli changlar va gazlarning manbalari, ularni yuzaga kelishini kamaytirish yo’llari, ushbu zararli gaz va changlarni ish joyi zonasiga kirish sabablari o’rganilib, bartaraf etish choralari ko’riladi. Agar ushbu zararli moddalarni yuzaga kelishini oldini olish mumkin bo’lmasa, u xolda ushbu gazlarni ish joyi zonasiga kirish yo’llari germetiklashtiriladi, hamda ish joylarida shamollatish qurilmalari o’rnatiladi. Yuqorida ko’rsatilgan tadbirlar yetarli darajada samarali bo’lmagan xollarda esa shaxsiy himoya vositalaridan foydalaniladi yoki ishlab chiqarish to’liq avtomatlashtirilib masofadan boshqarish sistemalari tadbiq etiladi.
Texnologik jarayonlarni mexanizasiyalashtirish va avtomatlashtirish, zararli jarayonlar va materiallarni kam zararlilari bilan almashtirish (masalan, tarkibida marganest oksid ko`p bo`lgan kislota qoplamli elektrodlarni rutill elektrodlar bilan almashtirish).
|
| |
