31
ammo tegmay turgan elektr
simlaridan uchqun chiqishi, uy devorlari ichki
yuzasining havorang ko‘kimtir yaltirashi, lyuministent chiroklarining (lampa) uz-
o‘zidan zilziladan oldinrok yonishi. YUqorida aytilgan
belgilar aholini zilzila
bo‘lishi extimoli to‘g‘risida ogohlantirishga sababchi bo‘ladi.
Zilzila doimo aholi ruxining turli darajada buzulishiga olib keladi. Aktiv
(o‘tkir)
harakat reaksiyasini, keyin depressiya (tushkunlik) bilan almashadi. Hayot
shuni ko‘rsatadiki, shu sababli aholi olgan travmalar (jarohat)ni ko‘pchiligi qo‘rqish,
vaxima, o‘z harakatini kuzata olmaslik natijasida sodir bo‘ladi. Zilzilaning
odamlarga ruhiy shikastini pasaytirish mumkinmi? Xa,
dastavval har bir inson
yuqori fukorolik ruxda tarbiyalanishi, jangavorlik, o‘zini tuta bilishi, intizomli,
fakat o‘zi
va yaqinlari oldida emas, balki ish — o‘qish, turmush joyida uni o‘rab
olgan odamlar oldidagi javobgarligini bilishi kerak.
01.10.1948-yil Ashxabod shaxrida ro‘y ber gan zilzila shaharni butunlay
vayronaga aylantirishi bilan birga 110 ming kishi hayotiga zomin ham bo‘lgan.
7.12.1988-yil Armanistonda 25,5 ming kishi qurbon bo‘lgan. Iroqda 1990 yil 50
ming kishi; Turkiyada 1999 yil 45 mingdan ortiq kishi shikastlangan.
Vatanimiz
hudud ida Burchumulla - 1959 yil Toshkent 26. 4. 1966 yil, Nazarbek - 1986 yil
kuchli zilzila uchradi. 27 may 1995 yil Rossiyaning Neftegorsk shaxrida 9. 2 ball.
95 % inshoatlar buzilgan.