13
Xususiyat deb, predmet va hodisalarni o‘zaro o‘xshashligi yoki bir-biridan
farq qilishiga aytiladi, ya’ni shunday aniq xususiyatlarki, predmet, hodisa, madaniy-
ma’rifiy ishlar shakli ularsiz mavjud bo‘lmaydi. Ekskursiya xizmatining boshqa
madaniy – ma’rifiy ishlar shakli kabi tashkiliy va uslubiy jihatdan o‘ziga
xosligi
mavjud. Ushbu xususiyatlar ekskursiya xizmatini boshqa madaniy – ma’rifiy ishlar
bilan o‘xshashligi yoki muayyan farqini ko‘rsatadi. Ekskursiya xizmatining umumiy
xususiyatlariga quyidagilarni ko‘rsatish mumkin: davomiyligi (bir akademik
soatdan (45 daqiqa) bir sutkagacha); ekskursantlarning mavjudligi (guruh yoki
yakka); ekskursiya rahbari- gidning
mavjudligi; ko‘rgazmaliligi, tomoshabin qabul
qilishi, ekskursiya ob’ektlarining mavjudligi; guruh harakatlanadigan oldindan
tuzilgan ekskursiya
marshrutining mavjudligi; ob’ektlar namoyishining
maqsadliligi, aniq mavzuning mavjudligi; guruhning faolligi (kuzatuv, o‘rganish,
ob’ektlarni tadqiq qilish). Yuqorida sanab o‘tilgan
xususiyatlarning birortasi
bo‘lmasa, jarayon ekskursiya hisoblanmaydi. Ekskursiya xizmati xususiyatlarining
mazmuni uning mohiyatini to‘g‘ri talqin etish imkonini beradi. Ko‘rsatiladigan
ob’ektlarning kengligi, ko‘p rejali mavzu, ekskursiya xizmati uslubining puxtaligi,
gidning mahorati ekskursiyada shaxsning shakllanishiga yordam beruvchi aniq
funksiyani bajarishi imkonini beradi. Har bir madaniy - ma’rifiy
ishlar shakli
o‘zining farq qiluvchi xususiyatlariga ega. Ekskursiya xizmatining asosiy xususiyati
– yuqori darajadagi ko‘rgazmaliligidir. Ta’kidlash joizki, yuqorida sanab o‘tilgan
xususiyatlar har bir ekskursiya xizmati uchun zaruriydir.
