1
Órta umumta'lim maktablarida tashkil qiladigan ekskursiya turlari
va ularni tashkil etish uslublari
MUNDARIJA:
KIRISH ………………………………………………………………………….3
I.BOB «Ekskursiya xizmatini tashkil qilish»ning maqsadi va vazifalari…….6
1.1. «Ekskursiya xizmatini tashkil qilish»ning maqsadi va vazifalari…………….6
1.2. Ekskursiya xizmatining mazmuni va mohiyati………………………………7
1.3. Ekskursiya xizmati muloqot shakli sifatida………………………………….10
1.4. Ekskursiya xizmati pedagogik jarayon sifatida………………………………11
II.BOB. Fizika bo'yicha o'quv ekskursiyalari: xususiyatlari, o'tkazish shakllari
va tasniflash………………………………………………………………………14
2.1. Ekskursiya xizmatining xususiyatlari………………………………………...14
2.2. Fizikada ekskursiyalarni o’tkazish shakllari…………………………………15
2.3. Ekskursiya xizmatini tasniflash………………………………………………21
Xulosa……………………………………………………………………………..25
Foydalanilgan adabiyotlar………………………………………………………...30
Internet saytlar…………………………………………………………………….31
Yuqori sinflarda bolalar shaxs bo’lib, jamoa bo’lib shakllanadi. Ayni o’sha
paytda ularni o’zlari o’rgangan muhitdan ajratib qo’ymaslik kerak. Bu yoshlarning
2
ruhiyatiga, davomatiga, oxir-oqibatda ta’lim-tarbiyasiga salbiy ta’sir qilishi
mumkin. Shu bois ta’lim jarayonining uzluksizligini ta’minlash, o’quv dasturlarini
takomillashtirish zarur.
SH.M.Mirziyoyev.
KIRISH
Kurs ishining maqsad va vazifalari: Turizm iqtisodiy sohalar ichida
daromad keltirishi bo‘yicha yetakchi sohalardan biridir. Mamlakatimizda ham ushbu
sohani rivojlantirish bo‘yicha ko‘pgina ishlar olib borilmoqda. Turizmning asosiy
xizmatlaridan biri ekskursiya xizmati hisoblanadi. Mamlakatga tashrif buyurgan
turist eng avvalo uning tarixi, madaniyati, ijtimoiy hayoti, tabiat resurslari bilan
tanishishni, tomosha qilishni xohlaydi. Ekskursiya o‘zining ko‘rgazmaliligi,
sermazmunligi, daromadliligi, hissiyotliligi bilan insonlarning ruhiy qiyofasi
shakllanishiga ta’sir ko‘rsatadi.
«Ekskursiya xizmatini tashkil qilish» fani turizm sohasida ta‘lim olayotgan
talabalar uchun mutaxassislik fani sifatida ahamiyatlidir. Ushbu kursdan talabalar
turizm sohasida ekskursiya xizmatlarini sifatli tashkil etishning texnika va
texnologiyasi haqida zaruriy ma’lumotlarga ega bo‘ladilar.
«Ekskursiya xizmatini tashkil qilish» fanini o‘qitishdan maqsad - talabalarni
mamlakatimizning boy tarixiy merosi, ekologik-rekreatsion maskanlari, ishlab-
chiqarish ob’ektlari, ziyoratgohlarda sifatli, xavfsiz ekskursiya xizmatlarini tashkil
etish hamda, ulardan turizm sohasida samarali foydalanish bo‘yicha bilimlar
berishdir. Ushbu maqsadni amalga oshirish uchun fanning oldida quyidagi vazifalar
qo’yilgan:
Ekskursiya xizmatining mazmun-mohiyatini tushuntirish;
Ekskursiya xizmatining funksiyalari, xususiyatlari va ekskursiya xizmatini
tasniflashni o‘rgatish;
Ekskursiya rahbari - gidga qo‘yiladigan talablarni o‘rgatish;
3
Ekskursiya xizmatini tayyorlash texnologiyasini o‘rgatish;
Ekskursiya ob’ektlarini tanlash va baholash;
Ekskursiya xizmati marshrutini tuzish va sinov ekskursiyasini o‘tkazish
tartibini o‘rgatish;
Ekskursiya xizmatida ob’ektlarni ko‘rsatish usullarini aniqlash;
Ekskursiya xizmatida ob’ektlarni hikoya qilish usullarini aniqlash;
Ekskursiya xizmatining tashkiliy masalalari;
O‘zbekistonning tarixiy- arxitektura yodgorliklariga ekskursiya xizmatini
tashkil qilishni o‘rgatish;
O‘zbekistonning ekologik hududlariga ekskursiya xizmatini tashkil qilishni
o‘rgatish;
Turizmning maxsus turlariga ekskursiya xizmatini tashkil qilishni o‘rgatish;
Ekskursiya xizmatida ekskursantlarning xavfsizligini ta’minlash;
Ekskursiya xizmatida birinchi tibbiy yordamni ko‘rsatish qoidasini o‘rgatish.
Respublikamizda turizm sohasini rivojlantirish uchun barcha zarur
manbalar mavjud. Buyuk Ipak yo‘li ustida joylashgan Vatanimiz qulay tabiiy-iqlim
sharoitlariga, boy tarixiy, madaniy merosga va ayni paytda ham ichki va ham
xalqaro turizmni rivojlantirish uchun yuqori salohiyatga ega. Mamlakatni
modernizatsiya qilish sharoitida turizm va mehmondo‘stlik sohasidagi yechimini
kutib turgan masalalardan biri malakaviy talablarga javob bera oladigan kadrlarni
tayyorlashdir. Turizm sohasida ekskursiya xizmati asosiy xizmatlardan biri
hisoblanadi. Tashrif buyurgan turist eng avvalo mamlakatning tarixi, madaniyati,
ijtimoiy hayoti, tabiiy resurslari bilan tanishishni, tomosha qilishni xohlaydi.
Ekskursiya xizmati o‘zining ko‘rgazmaliligi, mazmundorligi, hissiyotliligi bilan
ekskursantlarning ma’naviy dunyoqarashi shakllanishiga ta’sir ko‘rsatadi.
«Ekskursiya xizmatini tashkil qilish» fani «Turizm (faoliyat yo‘nalishlari bo‘yicha)»
va «Mehmonxona xo‘jaligini tashkil etish va boshqarish» yo‘nalishi bo‘yicha ta’lim
olayotgan talabalar uchun mutaxassislik fani sifatida ahamiyatlidir. Ushbu kursdan
talabalar turizm sohasida ekskursiya xizmatlarini sifatli tashkil qilish haqida zaruriy
ma’lumotlarga ega bo‘ladilar. «Ekskursiya xizmatini tashkil qilish» fanini
4
o‘qitishdan maqsad - talabalarni mamlakatimizning boy tarixiy merosi, ekologik-
rekreatsion hududlari, ishlab chiqarish ob’ektlari, ziyoratgohlarida sifatli, xavfsiz
ekskursiya xizmatlarini tashkil etish hamda, ulardan turizm sohasida samarali
foydalanish bo‘yicha bilimlar berishdir. Shuni ham ta’kidlab o‘tish joizki, fan
bo‘yicha hozirda lotin alifbosida darslik va o‘quv qo‘llanmalarning yetishmasligini
hisobga olgan holda va turizm ta’limi yo‘nalishlari bo‘yicha Samarqand iqtisodiyot
va servis instituti Respublikada tayanch oliy dargoh bo‘lganligi tufayli, mualliflar
tomonidan tayyorlangan ushbu o‘quv qo‘llanma ekskursiya xizmatini tashkil
qilishni o‘qitishda boshqa oliy o‘quv yurtlari va turizm kollejlari talabalariga
yaqindan yordam beradi degan fikrdamiz.
| 