|
Psixofiziologiya fanini mustaqil fan sifatida rivojlanishi
|
| bet | 3/16 | | Sana | 30.05.2024 | | Hajmi | 140,31 Kb. | | #257957 |
Bog'liq ASOSIY PSIXOFIZIOLOGIK MUAMMO TUSHUNCHASI-RUH VA MIYA O‘RTASIDAGI MUNOSABATLAR1.2.Psixofiziologiya fanini mustaqil fan sifatida rivojlanishi
Psixofiziologiya (psixologik fiziologiya) — psixologiya va fiziologiya
birlashmasida paydo bo‘lgan ilmiy qonuniyatlarni aqliy faoliyat va inson xatti- harakatining fiziologik asoslarini o‘rganadi.
Psixofiziologiyaga eng yaqin bo‘lgan fiziologik psixologiya, XIX asrning oxirida eksperimental psixologiya bo‘limi sifatida paydo bo‘lgan fan. "Fiziologik psixologiya" atamasi Vilgem Vundt (1832 - 1920) tomonidan amaliyotga kiritildi.
Vundt inson ongini tushunishga, inson ongining tarkibiy qismlarini o‘rganishga, shuningdek murakkab kimyoviy moddalarni o‘rganishda uning tarkibiy elementlariga e’tibor qaratgan. Shunday qilib, Vundt fizika va kimyoga o‘xshash ilm-fan psixologiyasini ifodalaydi, unda ongda alohida va identifikatsiyalanadigan qismlar to‘plami mavjudligini aytib o‘tadi. Vilgelm Vundt ko‘pincha zamonaviy psixologiyaning otalaridan biri deb ataladi. Uning bir nechta asarlari, masalan, "Fiziologik psixologiya tamoyillari" psixologiya sohasidagi klassik va asosiy manbalardan biridir. Ammo, vaqt o‘tishi bilan, psixologiya fanlari rivojlanishi Vundt natijalarining zamonaviy tadqiqotlarga ta’siri ko‘plab mutaxassislar tomonidan qayta o‘rganilmoqda.
Vundt ko‘plab bilim sohalarida ishlagan, falsafa, psixologiya, fizika, fiziologiya bo‘yicha ishlarni nashr etgan. Uzoq 65 yillik ilmiy merosining ahamiyati shundan iboratki, unda dastlabki psixofiziologik qonuniyatlar, psixofiziologik mehanizmlar o‘rin olgan. Shubhasiz, Vundt fundamentalizmning tarafdori bo‘lib, atomizm nuqtai nazaridan tushunilgan tabiiy olamning izchil va yagona suratini qurish uchun astoydil ish olib borgan. Hozirgi vaqtda fiziologik psixologiya psixologik fanlarning bir bo‘lagi sifatida tushuniladi, bu aqliy faoliyatning fiziologik mexanizmlarini quyidan yuqori darajalarigacha o‘rganadi. Shunday qilib, Psixofiziologiya va fiziologik psixologiyaning vazifalari deyarli bir xil va hozirgi vaqtda ular o‘rtasidagi farqlar asosan terminologikdir.
|
| |
