|
I. Bob. Sotsiologik tadqiqot metodining nazariy metodologiyasi va usullari
|
bet | 3/16 | Sana | 19.11.2023 | Hajmi | 79,33 Kb. | | #101274 |
Bog'liq ANKETA SOʻROVI TUSHUNCHASI, USLUBIY AFZALLIKLARI VA KAMCHILIKLARINI (2)Kurs ishining maqsadi. Ma'lumot to'plash uchun anketalardan foydalanish xususiyatlarini o'rganishdir.
Ushbu maqsadga erishish uchun ishda quyidagi vazifalar hal qilinadi
axborot to‘plashda anketalarning o‘rni va rolini aniqlash
anketalarni tashkil qilishni tavsiflash
anketa so'rovini o'tkazishda yuzaga keladigan muammolarni aniqlash
anketa so'rovini o'tkazishning yangi yondashuvlarini o'rganish
so'roq tushunchasi, uning afzalliklari va kamchiliklarini ko'rib chiqish
anketaga qo'yiladigan asosiy talablarni o'rganish
so'rovnomaning o'tkazilishini tahlil qilish
Kurs ishining ilmiy o’rganilganlik darajasi. Psixologiyada psixik sifatlarning kelib chiqishi va olimlarning rivojlanish sharoitlarini o‘rganish maqsadida so‘rov usulini birinchi bo‘lib F.Galton qo‘llagan. Psixologiyada uni qo'llashning kashshoflari ham S. Xoll, A. Binet, G. M. Andreeva, E. Noeldir. So'rovning maqsadi - respondentlarning so'zlaridan ob'ektiv va (yoki) sub'ektiv (fikrlar, kayfiyat va boshqalar) faktlar haqida ma'lumot olish2.
So‘rovlar orqali birlamchi ma’lumotlarni to‘plash o‘tgan asrdayoq ijtimoiy fanlar vakillari – sotsiologlar, etnograflar, psixologlar va boshqalar o‘rtasida amaliyotga joriy etila boshlandi. Shu bilan birga, aholini ro'yxatga olish va turli statistik tekshiruvlarda yuzlab, minglab odamlarni qamrab olgan ommaviy so'rovlar qo'llanila boshlandi. Jamiyat hayotining qonuniyatlarini o‘rganishda so‘rovlar K. Marks, F. Engels, V. I. Leninlar uchun katta ahamiyatga ega bo‘lib, ular ko‘pincha so‘rovlar orqali olingan ma’lumotlarga murojaat qilganlar.
Ijtimoiy-psixologik tadqiqotlarda qo'llaniladigan so'rov usullarining barcha turlarini ikkita asosiy turga qisqartirish mumkin:
1) yuzma-yuz so'rov - suhbatdosh-mutaxassis tomonidan aniq rejaga muvofiq o'tkaziladigan suhbat;
2) yozishmalar so'rovi - o'z-o'zini to'ldirish uchun mo'ljallangan va tadqiqotchilar tomonidan pochta orqali, ommaviy chop etish orqali, maxsus odamlar yordamida tarqatiladigan anketalar.
|
| |