KIRISH
Inson faolivatining barcha sohalarida yetarli yuqori darajada
fazoviy tasaw ur qilish va fazoviy tafakkur etish imkoniyatiga ega
bo‘lishi zarnr. Hech bir konstruktor (loyihachi)
ongida murakkab
mexanizm yoki mashinani to ‘liq (ipidan ignasigacha) ko‘z oldiga
keltira olmasligi m um kin. Am m o loyihalash jarayonida turli
chizmalar chizish, hisob-kitob qilish orqali ba’zi bir elem entlar-
ning umumiy ko‘rinishini, boshqa jihatlam ing aniqlay boshlash
mumkin. Natijada konstruksiyadagi asosiy g‘oya katta o‘zgarishlarga
olib kelishi ehtimol.
Bajarilayotgan chizma (texnik rasm) va fasoviy tafakkur etish
o‘zaro dialektik munosabatda bo‘lgani uchun ular bir-birini qiziqarli
g‘oyalar bilan to ‘ldirib boradi. Natijada
fazoviy tafakkur qilish
chizmani ortda qoldirib, о A lagan obrazni qog‘ozda chizish bilan
uni mustahkamlaydi.
Bunday qilish orqali o'ylagan obrazni aniqlashga va b a’zi bir
elementlarning o ‘zaro munosabatlarini tekshirishga, keyinchahk
konstruksiyalashni davom ettirishga, fazoviy tafakkur etishga oziqa
beradi.
Yetarli darajada tez, aniq va qog’ozda xatosiz tasvirlashni eplay
olmaydigan odam, ongidagi faraz qilayotgan obrazlarni ham
tezda
qog'ozga tushirishda ko‘p qiyinchiliklarga duch keladi Ayniqsa,
hozirgi zam on kompyuterlaridan foydalanishda tezkor faraz qilish
va unga ongdagi obrazlarni zudlik bilan kiritishni talab qiladi. Shu
sababli har bir odam fazoviy tasavvur va tafakkur etish bilan bir
qatorda ongida faraz qilayotgan narsani qo g ‘ozga tushirish
mahoratini ham egallashi zarur.
Yuqoridagi salohiyatni belgilovchi param etrlardan biri talaba
va o ‘quvchining grafik savodxonligi hisoblanadi.
Loyihalash
jarayonida ishtirok qiluvchi talaba albatta chizm alami tuzish va uni
o‘qish malakasiga ega b o ’lishi shart. Berilgan shart asosida ijodiy
fikrlash, tasavvur qilish, loyihalash va uni qog‘ozga tushirish
uchun chizmachilik fanining qonun-qoidalarini bilish shart bo‘ladi.
5
