20
bu yerda: P
SO
2
, P
SO
3
– SO
2
va SO
3
ning muvozanat parsial bosimi.
Le-Shatele prinsipiga muvofiq SO
2
ning SO
3
ga aylanish muvozanat darajasi
temperaturani ortishi bilan pasayadi. Hosil bo‘layotgan azot uch oksidini reaksiya
zonasidan chetga chiqarish
reaksiya muvozanati SO
3
ning hosil qilish tomoniga
siljitadi va oksidlash reaksiyasi nazariy jihatdan oxiriga borishi mumkin. Shu
prinsipga ko‘ra sulfat kislota ishlab chiqarish tizimi ikki marta kontaktlashishga va
ikki martali absorbsiyaga asoslangan (IK-IA).
Bosimning ortishi bilan jarayon muvozanati SO
3
hosil bolish tomonga siljiydi.
Biroq bunday jarayon sanoat
miqyosida amalda ishlatilmaydi, ammo bir qator
mamlakatlarda (Rossiya,
Fransiya, Kanada) bu yo‘nalishda ilmiy ishlar olib
borilmoqda (loyihalar
ishlab chiqilgan, sanoat miqyosida tajriba qurilmalari
yaratilgan).
Kontaktlashtirish darajasi muvozanati (SO
3
chiqish muvozanati)
faqat
temperaturaga bog‘liq muvozanat konstantasi-K
m
miqdorini aniqlaydi.
Van-Goff
tenglamasi bo‘yicha:
K
m
=4905,5/T- 4,6455
Turli temperaturalarda tenglama (a) bo‘yicha hisoblangan K
m
qiymati quyida
keltirilgan:
