5.3-jadval. O`zgarmaslar chegaralari va mos tiplari. O`zgarmas
turi
Ma`lumotlar tipi
Hajm,
bayt
Qiymatlar chegarasi
mantiqiy
Boolean
1
True, false
belgili
signed char
1
-128…127
Unsigned char
1
0…255
Sanovchi
Enum
2
-32768…32767
butun
signed short int
2
-32 768 … 32 767
unsigned short int
2
0…65535
signed int
4
-2 147 483 648 … 2 147 483 647
Unsigned int
4
0 … 4 294 967 295
signed long int
4
-2 147 483 648 … 2 147 483 647
unsigned long int
4
0 … 4 294 967
haqiqiy
Float
4
3.4E-32…3.4E+38
Double
8
1.7E-308…1.7E+308
Long double
10
3.4E-4932…1.1E+4932
O`zgaruvchilar (VARIABLES). O`zgaruvchilar ob`yekt sifatida qaraladi.
C++ tilining asosiy tushunchalaridan biri nomlangan xotira qismi – ob`yekt
tushunchasidir. Ob`yektning xususiy holi bu o`zgaruvchidir. O`zgaruvchiga qiymat
berilganda unga ajratilgan xotira qismiga shu qiymat kodi yoziladi. O`zgaruvchi
qiymatiga nomi orqali murojaat qilish mumkin, xotira qismiga esa faqat manzili
orqali murojaat qilinadi. O`zgaruvchi nomi bu erkin kiritiladigan identifikatordir.
O`zgaruvchi nomi sifatida xizmatchi so`zlarni ishlatish mumkin emas.
212
5.4-
jadval. O`zgaruvchilar tiplari. Boolean
Mantiqiy
Char
bitta simvol
long char
uzun simvol
short int
qisqa butun son
Int
butun son
long int
uzun butun son
float
haqiqiy son
double (long float)
ikkilangan haqiqiy son
long double
uzun ikkilangan haqiqiy son
Butun sonlar ta`riflanganda ko`rilgan tiplar oldiga
unsigned (ishorasiz)
ta`rifi ko`rinishida bo`lishi mumkin. Bu ta`rif qo`shilgan butun sonlar ustida
amallar
mod 2n arifmetikasiga asoslangandir. Bu erda
n soni int tipi xotirada
egallovchi razryadlar sonidir. Agar ishorasiz
k soni uzunligi int soni razryadlar
sonidan uzun bo`lsa, bu son qiymati
k mod 2n ga teng bo`ladi. Ishorasiz
k son
uchun ga –
k amali
2n – k formula asosida hisoblanadi. Ishorali ya`ni
signed tipidagi sonlarning eng katta razryadi son ishorasini ko`rsatish uchun ishlatilsa
unsigned (ishorasiz) tipdagi sonlarda bu razryad sonni tasvirlash uchun ishlatiladi.
O`zgaruvchilarni dasturning ixtiyoriy qismida ta`riflash yoki qayta ta`riflash
mumkin. Masalan,
Short int a; Short int b1; Short int ac;
int a; int b1; int ac;
O`zgaruvchilar ta`riflanganda ularning qiymatlari aniqlanmagan bo`ladi.
Lekin o`zgaruvchilarni ta`riflashda initsializatsiya ya`ni boshlang`ich qiymatlarini
ko`rsatish mumkin. Masalan,
int I=0;
char c=`k`;
Typedef ta`riflovchisi yangi tiplarni kiritishga imkon beradi. Masalan, yangi
KOD tipini kiritish:
