• 1.2. Respublikamizda avtomobilsozlikning rivojlanish bosqichlari
  • «Ozbekistonda avtomobilsozlik Asakadan boshlandi. Shu zavodni ochgan
  • -rasm. Birinchi avtomobil: a - Karl Bens; b - Gotlib Daymler




    Download 0,62 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet4/10
    Sana07.12.2023
    Hajmi0,62 Mb.
    #113072
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
    Bog'liq
    Ma\'ruza №1 (3)

    3.3-rasm. Birinchi avtomobil: a - Karl Bens; b - Gotlib Daymler 
    Amerikada Genri Ford avtomobilsozlikni otasi hisoblanadi. U avtomobilsozlikda 
    konveyer usulini olib kirdi va avtomobillarni keng miqiyosida ishlab chiqarishga asos 
    bo‗ldi. 
    1960-yilgacha avtomobil dvigatel quvvati har xil kattalikdagi o‗lchov birliklarida 
    o‗lchanib kelindi. Shu yili o‗tkazilgan og‗irlik va o‗lchamlarga bag‗ishlangan XI 
    xalqaro konferensiyada, yagona Xalqaro birliklar sistemasi (SI) qabul qilindi. Ushbu 
    sistemaga binoan quvvat vattlarda (Vt) ifodalanadigan bo‗ldi. Quvvat o‗lchov birligi 
    Djeyms Uatt sharafiga atalgan bo‗lib Vt (Vatt) deb yoziladi. 1 ot kuchi (o.k.) 735 Vt 
    (75 kg. m/s) ga teng. Buning ma‘nosi shuki, agar mashina 75 kg yukni chuqurlikdan 1 
    sekund vaqt ichida 1 metr masofaga ko‗tarsa, uning quvvati 1 o.k. ga teng. 
    1.2. Respublikamizda avtomobilsozlikning rivojlanish bosqichlari 
    Respublikamiz 
    mustaqillikka 
    erishgan 
    kundan 
    boshlab 
    Prezidentimiz 
    tashabbuslari bilan avtomobil sanoati rivojiga katta e‘tibor qaratmoqda. Jumladan
    1992-yil iyun oyida Janubiy Koreya tashrifi chog‗ida «DAEWOO» zavodi bilan 
    tanishib, hamkorlikda Andijon viloyati Asaka shahrida avtomobil zavodini qurish 
    to‗g‗risida Memorandum imzolandi va shu tariqa «UzDAEWOO» zavodiga asos 
    solindi. 1996-yil 19-iyulda zavod ishga tushishi bilan O‗zbekiston dunyodagi o‗z 
    avtomobiliga ega bo‗lgan 28-davlatga aylandi. 
    «UzDAEWOO» bu Markaziy Osiyodagi birinchi avtomobil ishlab chiqaruvchi 
    zavod hisoblanadi. Zavod jahon standartlari talablariga javob beruvchi o‗ta zamonaviy 
    texnologiya bilan jihozlangan bo‗lib, o‗sha vaqtda umumiy hisobda yiliga 200 000 
    dona avtomobil (o‗rta sinfli «NEXIA» avtomobillari - 100 000 dona, «TICO» 
    avtomobillari - 50 000 dona, «DAMAS» avtomobillari - 50 000 dona) ishlab chiqarish 


    7 
    quvvatiga ega edi. Bu avtomobillarga ehtiyot qism va materiallarning o‗zimizda 
    mahalliylashtirish dasturiga asosan ishlab chiqarish joriy qilinmoqda. Tinimsiz 
    izlanishlar natijasida «TICO» avtomobili o‗rniga «MATIZ», «SPARK», «DAMAS» 
    avtomobilining kuchaytirilgan varianti, «NEXIA» avtomobili o‗rniga «NEXIA-2», 
    «LACETTI» avtomobillari ishlab chiqarilib, Respublikamiz va chet mamalakatlarda 
    avtoishqibozlar e‘tiborini tortmoqda. 
    O‗zbekiston avtomobil sanoatini yanada rivojlantirish maqsadida GM 
    korparatsiyasi bilan shartnoma tuzilib, zavod «GM-Uzbekiston» qo‗shma korxonasiga 
    aylantirildi va quvvati yiliga 250 000 donaga oshirildi. 
    Shu bilan bir qatorda 1999-yil Samarqand shahrida O‗zbekiston - Turkiya qo‗shma 
    korxonasi «Sam-Koch-avto» zavodidan «OTOYO‘L» markali kichik rusumdagi 
    avtobuslar va ixtisoslashtirilgan yuk avtomobillari ishlab chiqarilib, ekspluatatsiya 
    qilindi. Keyinchalik bu zavod negizida O‗zbekiston-Yaponiya qo‗shma korxonasi 
    «SamAvto» zavodi tashkil etilib, bu zavoddan ham «ISUZU» markali kichik rusumdagi 
    avtobuslar va ixtisoslashgan yuk avtomobillari ishlab chiqarilib, ekspluatatsiya 
    qilinmoqda. 
    Shuningdek, Samarqandda yana bir O‗zbekiston-Germaniya qo‗shma korxonasi 
    «MAN» yuk avtomobillari ishlab chiqarishga mo‗ljallangan zavod o‗z ishini boshlab 
    yubordi. 
    Avtomobilning yuragi hisoblangan motor dunyoda sanoqli davlatlarda ishlab 
    chiqariladi. Shu bois, «GM-MOTORS» zavodi qurilishi bilan O‗zbekiston ham shu 
    davlatlar qatoriga qo‗shildi. Zavodning hozirgi kundagi quvvati yiliga 225 000 dona 
    motor ishlab chiqarishga mo‗ljallangan. 
    Mamalakatimizda avtomobil sanoatining rivojlanishiga juda katta e‘tibor 
    qaratilmoqda, jumladan, Davlatimiz rahbari Islom Karimov Vazirlar Mahkamasining 
    2011-yil 21-yanvarda bo‗lib o‗tgan majlisida olib borilayotgan islohotlar ko‗lamiga 
    baho berib: «Ozbekistonda avtomobilsozlik Asakadan boshlandi. Shu zavodni ochgan 

    Download 0,62 Mb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




    Download 0,62 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    -rasm. Birinchi avtomobil: a - Karl Bens; b - Gotlib Daymler

    Download 0,62 Mb.
    Pdf ko'rish