UMUMIY 0 ‘RTA TA’LIMNING DAVLAT TA’LIM




Download 4,78 Mb.
Pdf ko'rish
bet15/80
Sana22.07.2024
Hajmi4,78 Mb.
#268210
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   80
Bog'liq
2023-12-18-05-35-26 d6ae6932e488a8db75855cbac7f9a96e

8. UMUMIY 0 ‘RTA TA’LIMNING DAVLAT TA’LIM
STANDARTI TAHLILI
Umumiy o ‘rta ta ’limning davlat ta ’lim standard o‘quvchilar 
u m u m ta’lim tayyorgarligiga, saviyasiga q o ‘ydadigan majburiy 
minimal darajani belgilab beradi.
Davlat ta ’lim standard ta ’lim mazmuni, shakllari vositalari, 
usullari, uning sifatini baholash tartibini belgilaydi. T a’lim maz- 
munining o ‘zagi hisoblangan standart vositasida mamlakat hu- 
dudida faoliyat ko‘rsatayotgan turli muassasalarda ta ’limning bar- 
qaror darajasini ta ’minlash shard amalga oshiriladi. Davlat ta ’lim 
standard o ‘z mohiyatiga ko’ra, o ‘quv dasturlari, darsliklar, qo‘l- 
lanmalar, nizomlar va boshqa m e’yoriy hujjatlarni yaratish uchun 
asos bo ‘lib xizmat qiladi.
Davlat ta ’lim standartini bajarish 0 ‘zbekiston Respublikasi 
hududida faoliyat ko‘rsatayotgan mulkchilik shakli va idoraviy 
bo‘ysundirishdan qat’iy nazar, barcha ta ’lim muassasalari uchun 
majburiydir.
Umumiy o ’rta ta ’lim maktablari uchun tayanch 
o ‘quv rejasi
davlat ta’lim standartining tarkibiy qismi bo‘lib, u ta’lim sohalarini 
m e’yorlashga hamda maktabning moliyaviy ta’minotini belgilashga 
asos bo‘lgan davlat hujjatidir. Tayanch o ‘quv rejasi o ‘quv predmeti 
bo‘yicha beriladigan ta ’lim mazmunini o ’quvchiga yetkazish uchun 
ajratilgan o‘quv soatlarining minimum hajmidagi miqdorini ifodalaydi.
34


1

4-sinflar
Sinflar
Hafta-
lik
Jami
T /r
Ta'lim
sohalari
0 ‘quv fanlar
I
II
III
IV
umu-
miy
soatlar
soat­
lar
Davlat ixtiyoridagi soatlar
1
Filologiya
O 'zbektili
2
2
2
6
204
2
Ona tili va o ‘qish
8
8
10
10
36
1216
3
M atematika
M atematika
5
5
5
5
20
675
4
Tabiat
Tabiat
1
1
1
1
4
135
5
Odobnoma
1
1
1
1
4
135
6
Isnon va 
jamiyat
Musiqa madaniyati
1
1
1
1
4
135
7
Tasviriy san’at
1
1
1
1
4
135
8
M ehnat
1
1
1
1
4
135
9
Jismoniy tarbiya
2
2
2
2
8
270
Haftalikum um iy 
soatlar soni (davlat 
ixtiyoridagi soatlar)
20
22
24
24
90
3040
Maktab ixtiyoridagi 
soatlar
2
2
2
2
8
270
Haftalikeng ko‘p 
darslar soni
22
24
20
26
98
3310
Fanlar orasidagi integratsiya, ya ’ni fanlar orasidagi
о ‘zero bog ‘liqlik
Fanlar bir-biri bilan o ‘zaro bog‘liqdir. Masalan, biz bu jara- 
yonni 1—4-sinflarning o ‘quv rejasi orqali tahlil qilamiz.
Filologiya sohasi ikkiga boTinadi:
1. 0 ‘zbek tili.
2. Ona tili va cfqish.
Bu ikki fan orasidagi integratsiya jarayoni shundan iboratki, 
har ikki fanning maqsadi o ‘quvchilarda yozma va og‘zaki nutq 
malakalariga ega b o ‘lishga qaratilgan.
Keyingi misolni inson va jamiyat sohasida ko‘rib chiqsak bo‘- 
ladi. Inson va jamiyat sohasi beshga bo‘linadi:
1. Odobnoma.
2. Musiqa madaniyati.
3. Tasviriy san’at.
35


4. Mehnat.
5. Jismoniy tarbiya.
Bu fanlar bir-biri bilan o ‘zaro bog'liq va bu fanlarning maq- 
sadi axloqiy, estetik tarbiya berishdir.
Nutq o ‘stirish —
harflarni to ’g'ri talaffuz etish va yozish, 
soYlarni to'gYi o'qish va yozish; gap ohangiga rioya qilgan holda 
ravon tasvirli o ‘qish; gapdagi tinish belgilarini talaffuzda aks etishi 
va yozilishi; fikr bayon qilish uchun zarur bo’lgan ayrim gram- 
matik vositalarni o ‘z o lmida qo'llay olish, xalq og’zaki ijodi hamda 
bolalar adabiyoti nam unalaridan olingan parchalarni o ’qib tu- 
shuna olish kabi talablami o ’z ichiga oladi. Deyarli har bir darsning 
maqsadi nutq o ’stirishga qaratilgandir. Asosan, ona tili va o ‘qish, 
sinfdan tashqari o ’qish darslarida o ’quvchilar nutq o ’stirish, bi- 
lim, ко‘т к т а va malakalariga ega bo'Iishsa, rus tili, matematika, 
tabiat, odobnoma, musiqa madaniyati, tasviriy san’at, mehnat, 
jismoniy tarbiya darslarida uni mustahkamlab, to ’ldirib borishadi.
Masalan, 4-sinf ona tili darsligini olaylik. Unda nutq o ‘stirishga 
oid mashqlar berilgan. 22-mashqni ko'rib chiqsak. Bunda so’z- 
larni o ’qing, talaffuzga e ’tibor bering va so‘zlarni ko'chirib yozi- 
lishini bilib oling degan shart berilgan: «Bayroq, a ’lochi, qal’a, 
e ’lon, rasm, qat’iy, o ‘ladi, M a’mura, ko‘z, vatan, olxo'ri, a ’zo, 
sariq, jahon, san’at, nordon, arqon, poda, qit’a, beda».
0 ‘qish
darsida esa nutq o’stirish jarayonini hikoyalar, ertaklar, 
she’rlar, matnlar orqali ko'rishimiz mumkin. 3-sinf o‘qish darsligida:
Uyg ‘un

Download 4,78 Mb.
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   80




Download 4,78 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



UMUMIY 0 ‘RTA TA’LIMNING DAVLAT TA’LIM

Download 4,78 Mb.
Pdf ko'rish