4-sinf uchun «Ona tili» fanidan «So‘z turkumlari»
mavzusidagi 1 soatli dars ishlanmasi
Mavzu:
«So‘z turkumlari (takrorlash)».
Та ’limiy maqsad:
so'z turkum lari haqidagi bilimlarni mus-
tahkamlash, og‘zaki nutqni o ‘stirish, chiroyli va to ‘g‘ri yozuvga
o ‘rgatish,
matn tuzish, fikrlash qobiliyatini o ‘stirish, fikrni mus-
taqil va erkin bayon etishga o ‘rgatish.
Tarbiyaviy maqsad:
o ‘quvchilarni o ‘zbek tiliga bo‘lgan e’tibo-
rini kuchaytirish, Amir Temur bobomiz o ‘gitlari
haqida suhbat,
o ‘quvchilarni milliy g‘oyalar ruhida tarbiyalash, milliy a n ’ana-
larimizni davom ettirishga o ‘rgatish, tabiatga bo‘lgan m ehr-m u-
habbatini
oshirish, axloqiy va estetik tarbiya berish.
Dars turi:
mustahkamlovchi, sayohat dars (aralash dars).
Dars jihozi:
dars m azm uniga oid ko ‘rgazm alar, tarq atm a
kartochkalar, test savollari.
Darsning borishi
I. Tashkdiy qism.
a) salomlashish;
b) navbatchi
ishini tekshirish va baholash;
d) davomatni aniqlash va o ‘quvchilarni darsga tayyorlash.
Dars til haqidagi she’rni aytishdan boshlanadi.
0 ‘qituvchi til haqida qisqacha m a’lumot beradi. So‘ngra til ha
qida o ‘quvchilar o ‘z fikrlarini bayon qiladilar:
1. Tili boyning — o ‘zi boy.
2. Tilni bilish dilni bilish.
3. Tilingda bo‘lsa bohng,
Kulib turar iqboling.
4. Bulbul gulzorni bezaydi,
Til insonni.
5. Tilga e’tibor — elga e ’tibor.
6. Til dilning taijimoni.
0 ‘quvchilar she’rlar ham aytishadi. Alisher Navoiy hikmatla-
ridan nam unalar o ‘qishadi.
D o ‘stga do ‘st-u dugona tilim,
Begonaga begona tilim,
Beshigimda yagona tilim,
Ona tilim.
1 5 0
Amir Temur bobomiz haqida suhbat
Bir o ‘quvchi bobomizning tavalludi haqida qisqacha m a’lumot
beradi. So'ngra Amir Temur o'gitlaridan namunalar aytishadi.
1)
. Bir ishni qilishga qaror bergan bodsang, qilm aguncha
qchyma.
2) . Kuch adolatdadir.
3) . Adl-u insof bilan jahon gulshani obod bo‘ladi.
4 ) . Adovat emas adolat kerak.
5) . Bir kunlik adolat yuz kunlik toat-ibodatdan afzalroq.
6)
. Raiyat ahvolidan ogoh bo ‘l. Ulug‘larni ota o ‘rnida,
kichik-
larni farzand o ‘rnida ko‘r.
7) . Millatlarning dardiga darm on bo‘lmoq vazifangizdir.
8)
. Qachonki bir millat tilini yo‘qotsa, u muqaddas dinini va
millatini yo'qotur.
//.
Anglash bosqichi.
—
Ckquvchilar, bugun bog'ga sayohat qilamiz.
— Bog‘da qanday daraxtlar o ‘sadi?
— Bog‘da mevali daraxtlar o'sadi.
Sayohat darsning tartib-qoidalari o ‘quvchilarga tushuntiriladi.
Daraxtlarga so'z turkumlarining nomi yozilgan bo‘ladi. 0 ‘quv-
chilarga she'riy tarzda so‘z turkumlarini topish uchun topishmoq
beriladi. M a’nosidan o ‘quvchilar qaysi daraxt ekanini topadilar.
«Kubik» usulida «olma»ga ta’rif.
H ar bir so‘z turkum ining qoidasi aytiladi. So'ngra
daraxt
mevalaridagi savollarga javob topiladi (o‘yin tarzida).
Oxirida bog'lovchi so‘z turkum iga «Klaster» usulida «Bahor»
mavzusida matn yoziladi. Navro‘z haqida suhbat.
Dam olish daqiqasi:
«Bahru-bayt» aytishuvi.
M atn o ‘qitiladi.
Matndagi gaplardan so'z turkumlari bo‘yicha tahlil qilinadi.
ot
f e ’l
bog1,
ot
qo‘sh m a fe’1
Tabiat uyg‘onadi va kunlar isiy boshlaydi,
sifat
ot
fe
7
K o‘rkam bahor keldi.
151
III. Kitob bilan ishlash.
Kitob bo ‘yicha 352-mashq og‘zaki bajariladi.
