926
ошириш босқичларида ҳам мавжуд бўлади. У ёки бу ҳолатда ҳам тавакалчилик
субъект томондан аниқ конкрет, қарама-қарши
теденцияларни ривожланиши
шароитида зиддиятларни ҳал этиш орқали тахликани бартараф этиш модели
сифатида ифода этилади.
Тавакалчилик тушунчасининг тўлароқ тавсифи бўлиб муқаррар танлов
вазиятида, кутилаётган натижа, мағлубият ёки мақсаддан оғишларни
сифат ва
миқдор жиҳатдан аниқлаш эҳтимоли бўлган жараёнда, тахликани енгиб ўтиш
билан боғлиқ бўлган фаолият деб баҳолаш мумкин.
Тавакалчилик тушунчасини ёритишда унинг моҳиятини ифодаловчи
қуйидаги элементларни ажратиб кўрсатамиз:
1. Амалга оширилган вариантлар асосида кутилаётган натижага
эришишда, мақсаддан оғишлар эхтимоли.
2. Кутилаётган натижага эришиш эҳтимоли.
3. Тахликали вазиятда танланган вариантларнинг
бирини амалга ошириш
билан боғлиқ бўлган, моддий, маънавий, ва бошқа турдаги йўқотишларни
мавжудлик эҳтимоли.
Тадбиркорлик фаолиятида тавакалчиликни
тахлил этишда ва унинг
оқибатларини баҳолашда қуйидаги омилларни ҳисобга олиш лозим.
Фойдани тизимли олиш йўналиши:
Унинг табақалашган кўриниши;
Ўз тавакалчилигига асосланиб фаолият олиб бориш;
Мажбуриятларга нисбатан маъсуллик, қонун доирасида
тадбиркорга тегишли
ўз мулкига нисбатан ҳам;
Иқтисодий фаолиятда тўла эркинлик ва тавакалчилик оқибатларини ҳисобга
олган ҳолда ташабускор бошқарув қарорларини қабул қилиш зарурияти;
927
1.Расм.Тадбиркорлик фаолиятида тавакалчилик омиллари.
Ушбу
омиллардан
кўринадики
тадбиркор
ўзининг
ўзига
ҳос
хусусиятларини ишга солиб инновацион тавакалчилик ёндашуви асосида ички
ва ташқи омилларни самарали бирлаштира
олгандагина тадбиркорлик
фаолиятида ижобий натижага эришиши мумкин. Бу биринчи навбатда
тадбиркорнинг тавакалчиликга нисбатан муносабатига боғлиқ. Агарда
тадбиркор тавакалчиликдан қочса у корхона учун
катта хавф-хатар келтиради,
корхонани турғунликга, инқирозга олиб келиши мумкин. Тадбиркорнинг бош
мақсади тавакалчиликни бошқаришни билиши, хар қандай таҳликали вазиятда
ҳам корхонади ривожланишни таъминлаши ло
з
им.
