33
qabul qilingan:
𝜀
𝑧
= 𝜀
||
va
𝜀
𝑥
= 𝜀
𝑦
= 𝜀
⊥
. Keyinchalik bizga
𝐷
⃗⃗ va 𝐸⃗
vektorlarning kristall optik oʻqlariga va oʻqqa perpendikulyar boʻlgan
tekislikka proyeksiyalari (
𝐷
⃗⃗
||
va 𝐸⃗
||
hamda
𝐷
⃗⃗
⊥
va 𝐸⃗
⊥
) oʻrtasidagi aloqa kerak
boʻladi:
𝐷
⃗⃗
‖
= 𝜀
‖
𝐸⃗
‖
, 𝐷
⃗⃗
⊥
= 𝜀
⊥
𝐸⃗
⊥
.
Bir jinsli kristalda tarqalayotgan toʻlqinni 2
ta chiziqli qutblangan
toʻlqinlar: elektr induksiya vektori
𝐷
⃗⃗
0
bosh kesimga perpendilulyar boʻlgan
oddiy va elektr induksiya vektori
𝐷
⃗⃗
𝑒
bosh
kesimida yotuvchi oddiy
boʻlmagan toʻlqinlarga ajratish mumkin (6.2-rasm). Kristallning optik oʻqi
yotuvchi va toʻlqin frontiga tik yoʻnalgan kesimga
kristallning bosh kesimi
deyiladi. Keling, avvaliga elektr induksiya vektori
𝐷
⃗⃗
0
bosh kesimga
perpendikulyar boʻlgan oddiy toʻlqinni koʻrib chiqaylik. U holda
D
0z
= 0 va
D
z
=
εz Ez shartidan
E
0z
= 0 ekanligi kelib chiqadi.
6.2-rasm.
Anizotrop muhitda
𝑁⃗⃗ va 𝐷
⃗⃗ vektorlarning joylashuvi: (𝐷⃗⃗ = 𝐷⃗⃗
0
+ 𝐷
⃗⃗
𝑒
; 𝐷
⃗⃗
0
⊥
𝐷
⃗⃗
𝑒
; 𝐷
⃗⃗ ⊥ 𝑁⃗⃗ ); 𝑁⃗⃗ va 𝐷⃗⃗
𝑒
vektorlar (
Z,
Y) tekisligida yotadi;
𝐷
⃗⃗
0
(
Z,
Y)
tekisligiga
perpendikulyar.
