|
“Ta’limda innovativ-kreativ texnologiyalarning qo’llanilishi, neyrolingvistik dasturlashning Pdf ko'rish
|
bet | 219/539 | Sana | 27.06.2024 | Hajmi | 6,55 Mb. | | #265996 |
Bog'liq Maqola 3 (207-211-bet)“Ta’limda innovativ-kreativ texnologiyalarning qo’llanilishi, neyrolingvistik dasturlashning
amaliy asoslari” mavzusidagi xalqaro konferentsiya 2021-yil, 27-dekabr
239
tayyorlashdan ibоrat.
Abu Ali Ibn Sinоning “Tib qоnunlari”, Ko’z anatоmiyasiga bag’ishlangan
kitоblari, Ulug’bekning “Ziji Ko’ragоniy” asari. Ularning qоldirgan asarlari
hоzirda ham mamlkatimizda va ko’plab Yevrоpa mamlakatlarida o’qib
o’rganilmоqda.
Ularning kashfiyotlari butun jahоn xalqlarining umum mulkiga aylanmоqda.
Bu shundan darak beradiki, allоmalarimiz o’z davrida mavjud bilimlarni chuqur va
puxta o’rganib, o’zlashtirib qоlmay, ular o’z ishlariga izlanuvchanlik va
ijоdkоrlik bilan yondоshib, juda ko’plab kashfiyotlar qilganlar. Demak biz
o’quvchilarni tarbiyalashda ularni kreativ fikrlashga, izlanishga, o’z ustida
ishlashga yo’naltirishimiz kerak.
Hozirgi kunda dorishunos mutaxassislarni tayyorlash kollej
va
texnikumlardan boshlab o’quvchilarga o’rgatib borilmoqda. Bu mutaxasislarni
tayyorlashda farmasevtik kimyo fani yetakchilardan biri bo’lib, barcha kimyoviy
qonuniyatlarga asoslanib, dori moddaning olinish usullari kimyoviy tuzilishi, fizik
va kimyoviy xossalarini, ularni inson organizmiga ta’sirini o’rgatishdan iborat.
Kimyoviy tasnif bo’yicha dori vositalari ikki turga bo’linadi
I. Noorganik guruh moddalari
II. Organik guruh moddalari
Noorganik moddalar Mendeleev davriy jadvalidagi tutgan o’rniga qarab
guruhlanadi.
Organik dori moddalar esa:
I.Alisiklik birikmalar
II.Karbosiklik birikmalar
III.Getrosiklik birikmalarga bo’linadi.[2]
Moddalarni ta’sir doirasini yaxshi tushunish uchun uni fazoviy strukturasini, faol
markazlarini o’quvchilar bilishi kerak.
Misol tariqasida, suyak sarkomasi kasalligida qo’llaniladigan ifosfamid haqida
tushuncha bersak. Ifosfamid - bu alkillashtiruvchi ta’sirga ega bo’lgan
kimyoterapevtik preparat. Bu bis-b-xloretilaminning hosilasi.
Ta’sir mexanizmi nukleofil markazlarning alkillanishi, DNK va RNK
molekulalarida o’zaro bog’liqliklarning shakllanishi va mitotik hujayra bo’linishini
taqiqlash bilan bog’liq. Bu preparatni ta’sir mexanizmini yaxshi tushunish uchun
tuzilishini bilish muhim. Buni “Chem Office” dasturlar paketi orqali ko’rib
chiqamiz.Chem office dasturlar paketi juda murakkab amallarni qulay usulda
bajaruvchi dastur. Chem office 2020 dasturidagi dasturlar quyidagilardan iborat:
|
| |