|
“Ta’limda innovativ-kreativ texnologiyalarning qo’llanilishi, neyrolingvistik dasturlashning Pdf ko'rish
|
bet | 254/539 | Sana | 27.06.2024 | Hajmi | 6,55 Mb. | | #265996 |
Bog'liq Maqola 3 (207-211-bet)“Ta’limda innovativ-kreativ texnologiyalarning qo’llanilishi, neyrolingvistik dasturlashning
amaliy asoslari” mavzusidagi xalqaro konferentsiya 2021-yil, 27-dekabr
279
- axborotni o'zlashtirish va undan foydalanish maqsadida o'qish.
Badiiy va axborot (ommabop) matnlarni o'qishda tadqiqot o'qish qobiliyatining
to'rtta guruhini baholaydi:
- aniq berilgan ma'lumotlarni topish;
- xulosalarni shakllantirish;
- axborotni talqin qilish va umumlashtirish;
- matn mazmuni, lingvistik xususiyatlari va tuzilishini tahlil qilish va baholash.
Tadqiqot natijalarini sharhlash imkonini beruvchi omillar holati to'g'risida
ma'lumot to'plash uchun so‘rovnomalar to'plami quyidagilarni o'z ichiga oladi:
• O’quvchilar so'rovnomasi;
• O'qituvchi uchun so'rovnoma;
• Ota-onalar uchun so'rovnoma;
• Maktab ma'muriyati uchun so'rovnoma.
2021-yilda tadqiqot birinchi marta kompyuter asosida olib boriladi. Ammo
O‘zbekiston o‘quvchilari birinchi marta qatnashayotganligi sababli yozma, qogʻoz
shaklda o‘tkazildi.
Joriy yilning 5-14-aprel kunlari Oʻzbekiston maktablaridagi 4-sinf
oʻquvchilarining matnni oʻqib tushunish darajasini baholash boʻyicha (PIRLS)
xalqaro tadqiqotlar oʻtkazildi. 2001-yildan beri har besh yilda bir marotaba
oʻtkazib kelinayotgan ushbu tadqiqotlarda mamlakatimiz ilk marotaba, dunyoning
60 dan ortiq davlatlari qatorida ishtirok etdi.
Taʼlim sohasidagi yutuqlarni baholash xalqaro assotsiatsiyasi (IEA)
tomonidan amalga oshirilayotgan mazkur tadqiqot oʻquvchilarning umumiy oʻrta
taʼlim muassasalarining boshlangʻich sinfida toʻrt yil mobaynida qay darajada
bilimga ega boʻlganliklarini aniqlab, butun dunyo boʻylab qiyosiy tahlil oʻtkazadi.
Mazkur tadqiqotlarda respublikamizdagi 180 ta maktabda tahsil oluvchi 5
948 nafar 4-sinf oʻquvchilari hamda ularning ota-onalari, maktab direktorlari va
sinf rahbarlari ishtirok etishi koʻzda tutilgan boʻlib, tadqiqotda ishtirok etuvchi
maktablar va oʻquvchilar tasodifiylik tamoyillari asosida tanlangan. Bunda
maktablardagi taʼlim tili, shahar yoki qishloqda joylashganligi va oʻquvchilar soni
kabi mezonlar ham inobatga olindi.
PIRLS asosiy tadqiqoti qogʻoz shaklida oʻtkazildi va unda 4-sinf
oʻquvchilari matnni oʻqib tushunish darajalarini baholovchi test topshiriqlarini
bajardilar hamda taʼlimga qiziqishlari, uy va maktab sharoitlari toʻgʻrisidagi
shaxsiy fikrlarini namoyon etuvchi oʻquvchi soʻrovnomasini toʻldirdilar.
Shuningdek, ishtirokchi maktablar rahbarlari va tanlangan sinf rahbarlari taʼlim
muassasasidagi taʼlim muhitini oʻrganuvchi maktab va oʻqituvchi soʻrovnomasini,
|
| |