|
galda sayyohlik sohasining rivoji bilan bog’liq. Snggi yillar davomida xalqaroBog'liq Jahon-ijtimoiy-iqtisodiy-geografiyasi- betlik3, nimatov-audit-oraliq, 17maktab Talabnoma, 1-mavzu, komil-xorazmiy-g-azalnavisligining-adabiy-estetik-omillari (1), 4, Builder, Kiberhuquq javoblari yakuniy, 1-maruza, 2-maruza, 19 ASRDA GIGIYENASI TARIXI, Mustaqillik yillarida davlat boshqaruvi tizimida amalga oshirilg-fayllar.orggalda sayyohlik sohasining rivoji bilan bog’liq. Snggi yillar davomida xalqaro
ylovchi tashish yo^nalishlarida sayyohlar ulushi 30 dan 75 foizga oshdi.
Transport sohasida ITR yutuqlarini keng joriy etish, ya’ni uning jamg’armaviy
ta’minoti orqali inson mehnatini ashyoviy mehnatga almashtirish orqali doimiy
ravishda kuchayib boradi. Ammo bu yo’nalish avtomatik tarzda o’z-zidan amalga
oshmaydi. Jumladan, «arzon» («qulay») bayroqlar ostidagi kemalar (jahon
tonnajida ulaming ulushi 25 yil ichida 15 dan 42 foizgacha ortdi), yuk tashishlar
tannarxini rtacha jahon flotidagiga nisbatan 3 baravar kamayishini ta’minlaydi,
holbuki ularning orasida jihozlanishi va kafolatlanishini darajasi past
blganlarining soni ko’p. Fond bilan ta’minlanishning yuqori darajasi odatda
butun transport jarayoni sarmoya sig’imi oshgani holda joriy xarajatlarni
kamaytirishga olib keladi. Jumladan, konteynerlashtirish jahon hamjamiyatiga
bir necha milliard dollarga tushdi.
Shu munosabat bilan ilmiy adabiyotlarda uchraydigan transportning
«arzonlashayotganiligi» borasidagi fikrning xato ekanligini ta’kidalsha lozim.
Aslida transport umumiy xarajatlarining qayta taqsimlanishi sodir bo’lmoqda -
joriy xarajatlar ulushi pasayib, tariflar orqali transport mijozlari hisobidan
qoplanadi, ayni paytda transport korxonalari, davlat va munitsipal organlar
tomonidan moliyalanadigan (shu jumladan, subsidiyalar shaklida ham) kapital
qo’yilmalar ulushi ortib bormoqda.
ITR mamlakat ichidagi va xalqaro mehnat taqsimoti xarakteridagi
zgarishlarni keltirib chiqaradi. Bu o’zgarishlar sub va urbanizatsiya va h.k.
jarayonlarda sanoatning bandargohlarga jalb qilinishida, dengiz oldi hududi va
|
| |