|
“Ta’lim muassasalarida boshqaruv va o‘quv sifatiniBog'liq ЖДПУ Мактаб менежменти 06 12 22 Анжуман тўплам 50
“Ta’lim muassasalarida boshqaruv va o‘quv sifatini
takomillashtirish muammolari” – respublika ilmiy-amaliy konferensiyasi
JIZZAX DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI
06.12.2022
rivojlantirishi kerak. Kelajakdagi o‘qituvchining deontologik mashg‘ulotlar natijasida oladigan
ishonchlari pedagogik ong voqelikidagi eng mukammal aksidir, shuningdek uning kasbiy burchiga
munosabati. Aytilganlarni qo‘llab-quvvatlash uchun K.D.Ushinskiyning so‘zlarini keltiramiz:
“o‘qituvchi nazariy jihatdan bilimli bo‘lishi kerak.
Kasbiy faoliyat jarayonida o‘qituvchining qat'iy e'tiqodi deontologik kredoga aylanadi
("kredo (lotincha kredodan - ishonaman, ishonaman) - e'tiqod, qarashlar, dunyoqarash asoslari") -
o‘qituvchining ichki dunyoqarashini shakllantiradi, bu regulyator bo‘lgan kasbiy burch ongiga
asoslanadi.
O‘qituvchining deontologik tayyorgarligi quyidagilar asosida shakllanadi:
- pedagogik deontologiya asoslarini o‘zlashtirish darajasi;
- kasbiy burchni anglash darajasi;
- kasbiy faoliyatning o‘ziga xos xususiyatlari;
- har bir o‘qituvchi shaxsiyati ijodining individual o‘ziga xosligi.
Ushbu tizim elementlaridan birini egallamaslik ("deontologik ong, deontologik o‘z-o‘zini
anglash, deontologik ishonch, deontologik kredo") o‘qituvchining deontologik tayyorgarligi to‘liq
shakllanmasligiga sabab bo‘ladi.
O‘qituvchining deontologik tayyor emasligi uning professional bo‘lmagan harakatlarida
namoyon bo‘ladi, ya'ni:
- tarbiyachi, o‘qituvchi tomonidan o‘zlarining kasbiy burchlarini tushunmasliklari va
natijada o‘quvchilar bilan munosabatlarni to‘g‘ri tashlil eta olmasligiga olib keladi;
- kasbiy o‘z-o‘zini anglashni shakllantirishning etishmasligi, ya'ni. o‘qituvchining kasbiy
o‘zini o‘zi anglash tushunchasining yo‘qligi, bu esa kasbiy-deontologik o‘z-o‘zini anglashni
deontologik e'tiqod va kredoga aylanishiga to‘sqinlik qiladi. O‘qituvchining xulq-atvorini
pedagogik deontologiya tamoyillariga muvofiq ravishda tartibga soluvchi asosiy tushuncha bu-
deontologik e'tiqod va ishonch.
Demak, birinchi navbatda maktabgacha ta’lim tashkiloti tarbiyachilarida, o‘rta maktab,
litsey, kasb hunar maktablari, kollej o‘qituvchilari, oliy o‘quv yurtlari o‘qituvchilaridan boshlab
ta'lim tizimidagi barcha ishchilarning deontologik tayyorgarligini shakllantirish zarurati paydo
bo‘ladi.
|
| |
