yozilgan «O‘quv ustaxonalarida o‘tkaziladigan praktikum», «O‘qituvchi», T.,
1978 kitobining 4- bobiga qaralsin.)
Yog’ochlarning ishlatilishi ularning fizik va mexanik xossalariga,
ishlatilish sharoitiga, miqdoriga va hokazolarga bog‘liq bo‘ladi. Texnika yuksak
taraqqiy etgan hozirgi davrda sanoatda yog’och materiallardan foydalanish
doirasi yanada kengayib bormoqda. Yog’ochlarning xususiyatlari. Xalq
xo‘jaligida turli konstruksion materiallar sifatida yog’ochlar ma’lum fizik,
mexanik xususiyatlari bilan harakterlanadi.
Yog’ochning fizik xossalari.
Tegishli materialning butunligiga ta’sir
etmaydigan va uning ximiyaviy tarkibini o‘zgartirmaydigan xossalari, ya’ni
uning rangi, tovlanishi, tob tashlashi, egilishi, tabiiy guli (teksturasi), hidi, nam
tortishi, quruvchanligi, zichligi, nam o‘tkazuvchanligi, issiqlik va tovush
o‘tkazuvchanligi, elektr o‘tkazuvchanligi yog’ochning fizik xossalari deb
ataladi.
Ana shu fizik xossalardan ba’zilari bilan qisqacha tanishamiz.
Yog’ochning rangi
yoroch materiallarning turlarini va ularning sifatlarini
aniklashga imkon beradigan muhim xossalaridan biridir, Yog’ochning rangi,
avvalo, uning turiga va o‘sish sharoitiga bog‘liq. Ko‘pchilik yog’ochlar
(qayin, tol, arg‘uvon, terak, archa) oqish rangli bo‘lib, nursiz izlari bo‘ladi.
Eman, shumtol — jigar rang, qora qayin, akatsiya — oq qizg‘ish yong‘oq,
qayrog‘och-qoramtir bo‘ladi.
Ko‘pchilik daraxtlar kesilgandan ssng ularning yog’ochligi qoramtir bo‘lib
qoladi. Bu narsa havo tarkibidagi kislorodning ta’siri natijasidir.
