60
burchaklarini o’rnatishni maxsus SPZ-12 jihozida yoki shunga o’xshash jihozlarda amalga oshirish
darkor. Uzgich o’qining ichquymasi hamda ko’p avtomobillarda qo’llanilayotgan vakuum
sozlagich podshipnigini davriy ravishda moylab turish lozim.
O’t oldirish burchagini irgarilatishni tekshirish va sozlash. Bu ishni bajarish siqish taktida,
ishlamay turgan dvigatelda, porshen yuqori chekka nuqtaga yaqinlashish chog’ida blok va
shkivdagi (yoki maxovikdagi) belgilarni bir-biriga to’g’ri keltirilib, so’ngra bir uchi kontaktga
keluvchi simga va ikkinchi uchi massaga ulangan lampochkaning yonish onini aniqlash orqali
bajariladi. Biroq bu usulda xatolik ±5° gacha etadi. Shuning uchun yakuniy sozlash dvigatel salt
yurishda ishlab turganida va tezlashayotgan vaqtda tezlik va yuklanishni hamda vakuumli va
markazdan qochirma sozlagichlar ishini hisobga olib amalga oshiriladi. Agar dvigatelning salt
yurishida vakuumli sozlagich uzib qo’yilsa, tirsakli valning aylanishlar soni to’satdan tushib ketadi,
markazdan qochirma sozlagichning yaxshi ishlamasligi dvigatelning tezlik olish qobiliyatini
susaytiradi.
O’t oldirish burchagini aniq sozlash ishlayotgan dvigatelda stroboskop yordamida bajariladi.
Uning ishlash prinsipi qisqa vaqt (0,0002 s) oralig’ida belgilangan onlarda aylanuvchi detalni qisqa
yorug’lik impulsi bilan yoritilsa, u qo’zg’almas bo’lib ko’rinishiga asoslangan. Shunga asosan
tirsakli valning kichik, o’rta va katta aylanishlarida o’t oldirish burchagining me’yoriy qiymatlari
tekshiriladi. Tekshiruv natijalariga ko’ra uzgich-taqsimlagich sozlanadi yoki almashtiriladi.
Almashtirilgan uzgich-taqsimlagich ustaxonada ta’mirlanadi va ta’mirlash sifati qo’zg’almas
jihozlar yordamida tekshiriladi.
5. Elektr jihozlarida, ya’ni generator, tok to’g’rilagich, relesozlagich, starter, elektr simlari,
o’lchov-nazorat yoritish asboblarida uchraydigan nosozliklar va ularning alomatlari, ularning texnik
holatini tekshirish, sozlash va joriy ta’mirlash ishlari texnologiyasi.