3
KIRISH
Bitiruv malakaviy ishi mavzusining dolzarbligi.
Kichik biznes
O’zbekiston Respublikasi ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishini belgilab beruvchi
muhim kuchga aylandi.
Jumladan, iqtisodiyotni modernizatsiyalash sharoitida
kichik biznesni yanada rivojlantirish, uni moliyaviy qo’llab-quvvatlash
chora-
tadbirlariga O’zbekiston hukumati iqtisodiy siyosatining ustuvor yo’nalishi
sifatida alohida e’tibor qaratilmoqda.
Respublikamizda kichik biznes sub’yektlariga imtiyozli mikromoliyaviy
xizmatlar
ko’rsatishga ixtisoslashgan alohida kredit muassasasi –
Mikrokreditbankning tashkil etilganligi va uning faoliyatini davlat tomonidan
moliyaviy qo’llab-quvvatlanayotganligi mazkur
sohani rivojlantirish nuqta-
nazaridan muhim amaliy ahamiyat kasb etadi.
Ayni vaqtda, kichik biznes sub’yektlari faoliyatini yanada rivojlantirish
bevosita ularning ishlab chiqarish jarayonini texnik va texnologik jihatdan qayta
qurollantirishga bog’liq. Bu esa, o’z navbatida, ularning investitsion xarajatlarini
moliyalash amaliyotini takomillashtirish zaruriyatini yuzaga keltiradi.
Tahlillar ko’rsatishicha, respublikamizda kichik biznes sub’yektlarining
investitsion xarajatlarini moliyalash amaliyotini takomillashtirish bilan bog’liq
ayrim muammolar mavjud,
jumladan, kichik biznes sub’yektlari foydasining
kapitallashish darajasi past bo’lib, ular foydasining aksariyat qismi joriy
xarajatlarni moliyalashtirishga yo’naltirilmoqda.
Shuningdek, kichik biznes
sub’yektlarida yuqori likvidli garov ob’yektlarining yetishmasligi,
investitsiya
loyihalarini amalga oshirish borasida tajribaning yyetarli emasligi ularning
investitsion xarajatlarini moliyalashtirish hajmini oshirishga to’sqinlik
qilmoqda.
Yurtboshimiz ta'kidlaganlaridek, " Mamlakatimiz 2014 yilda biznesni
yuritish sharoiti bo'yicha reytingda 8 pog'onaga, soliqqa tortish borasida esa 61
pog'ona yuqoriga ko'tarildi. Birlashgan Millatlar
Tashkiloti Taraqqiyot
dasturining bahosiga ko'ra, O'zbekiston so'nggi yilda biznes yuritishni
yengillashtirish sohasida amalga oshirilgan islohotlar bo'yicha yetakchi o'nta
4
mamlakat qatoridan joy oldi. Jadal va mutanosib iqtisodiy o'sish, chuqur
tarkibiy o'zgarishlarni amalga oshirish va iqtisodiyotni
diversifikatsiya qilishda
faol va aniq yo'naltirilgan investitsiya siyosati yuritish eng muhim omil
hisoblanadi.
2014 yilda iqtisodiyotimizga jalb qilingan investitsiyalar hajmi 10,9
foizga o'sdi va AQSh dollari hisobida 14 milliard 600 million dollarni tashkil
yetdi. Bunda jami kapital qo'yilmalarning 21,2 foizdan ortig'i yoki 3
milliard
dollardan ziyodini xorijiy investitsiya va kreditlar tashkil qildi."
1
Yuqoridagilardan kelib chiqqan holda, kichik biznes sub’yektlari
faoliyatiga investitsiyalash jalb qilish amaliyotini takomillashtirish bilan bog’liq
bo’lgan muammolarning mavjudligi va ularni hal etishga qaratilgan ilmiy taklif
va amaliy tavsiyalar ishlab chiqishning zarurligi ushbu bitiruv malakaviy ishi
mavzusining dolzarbligini belgilaydi.