Mobil foydalanuvchiga chaqiriqlarni marshrutlash

255 
korrespondentdan umumiy foydalanish kommutatsiyalanadigan telefon tarmog’i 
orqali, mobil abonentning uy tarmog’ida uy MAKM markaziga amalga oshiriladi. 
Lekin bu chaqiruvni o’rnatishning birinchi bosqichidir.
2. Uy MAKM markazi chaqiruvni oladi va kerakli mobil abonentning 
joylashuvini aniqlash uchun o’z tarmog’ining abonentlari registri bilan bog’lanadi. 
Eng sodda holatda, registr roumingdagi mobil stansiyaning raqamini qaytaradi 
(Mobile Station Roaming Number, MSRN), biz uni oddiygina roumingdagi raqam 
deb ataymiz. Ushbu raqam abonentning uy tarmog’i bilan bog’langan doimiy 
raqamdan farqlanishiga e’tibor bering. Roumingdagi raqam doimiy bo’lmaydi: u 
abonentga tashrif buyurgan tarmoqqa ulanish paytida belgilanadi. Roumingdagi 
raqamning roli mobil IP ning texnologiyasidagi axborot uzatish uchun manzilning 
roliga o’xshash bo’ladi, u ham SOA kabi korrespondent uchun ham, mobil abonent 
uchun ham ko’rinmas bo’ladi. Agar o’z abonentlarining registrida roumingdagi 
raqam mavjud bo’lmasa, tizim roumingdagi abonentlarning registr manzilini 
tashrif buyurgan tarmoqqa qaytaradi. Bu holda (
19.5-rasmda 
aks ettirilmagan) uy 
MAKM markaziga mobil tarmoq uzelining roumingdagi raqamini olish uchun 
roumingli abonentlarning registriga (VLR) so’rov yuborish talab etiladi. Lekin o’z 
abonentlarning registri (HLR) qanday qilib roumingdagi raqamni yoki VLR
manzilini oladi? Abonent boshqa tashrif buyurgan tarmoqqa ko’chganda, ushbu 
qiymatlarning taqdiri nima bo’ladi? Tez orada biz bu muhim savollarga javob 
beramiz.

256 
19.5-rasm. 
Mobil abonentni chaqirish: to’g’ridan-to’g’ri bo’lmagan 
(bilvosita) marshrutlash 
3. Roumingdagi raqamni olib, uy MAKM markazi tashrif buyurgan 
tarmoqning MAKM markazi orqali chaqiruvning ikkinchi bosqichini amalga 
oshiradi. Chaqiruv korrespondentdan uy MAKM markaziga va u yerdan tashrif 
buyurgan tarmoqning MAKM markaziga, va u yerdan – kerakli mobil 
foydalanuvchiga xizmat ko’rsatuvchi bazaviy stansiyaga marshrutlashtirilib, 
o’rnatiladi.
2-qadamda o’z abonentlarining registri qanday qilib mobil abonentning 
joylashuvi haqida axborot olishi to’g’risidagi savol javobsiz qolgan edi. Mobil 
abonent har gal telefon yoqilganda yoki yangi rouming abonentlari registri 
tomonidan xizmat ko’rsatiladigan tashrif buyurgan tarmoqning uchastkasiga tushib 
qolganda ro’yxatdan o’tkazilishi lozim bo’ladi. Ushbu amal mobil moslama va 
roumingdagi abonentlarning registri orasidagi signal xabarlarini almashuv 
yordamida amalga oshiriladi. O’z navbatida, tashrif buyurgan tarmoqning registri 
uy tarmog’ining o’z abonentlari registriga joylashuvni yangilash so’rovi bo’lgan 
xabarni yuboradi. Bu xabar uy tarmog’i registriga yoki abonentdagi roumingda, u 

257 
bilan aloqa o’rnatilishi mumkin bo’lgan raqamini uzatadi, yoki VLR manzilini 
uzatadi (unga ham keyinchalik abonentning raqamini olish uchun so’rov 
yuborilishi mumkin). Bunday almashuvning bir qismi rouming abonentlar registri 
(VLR) tomonidan o’z abonentlari registridan (HLR) abonentga tarmoq tomonidan 
qanday xizmatlar taqdim etilishini aniqlash maqsadida abonent haqidagi axborotni 
olish hisoblanadi (agar abonentga xizmat ko’rsatish aslida amalga oshirilishi 
mumkin bo’lsa).

Download 11,41 Mb.