34.2.3. Odnoklassniki ijtimoiy tarmog’i
"Odnoklassniki.ru" – sinfdoshlar, kursdoshlar, sobiq bitiruvchilar hamda
qarindosh va yaqinlarni izlab topish va ular bilan aloqa qilish uchun yaratilgan ko'p
tilli
ijtimoiy tarmoq
. Loyiha
2006-yil
4-mart
kuni oʻz faoliyatini boshlagan,
muallifi esa rossiyalik veb-yaratuvchi
Popkov Albert
. Saytning xususiy
statistikasidagi berilgan maʼlumotlarga koʻra 2017-yil 1-yanvariga koʻra 295
milliondan ziyod foydalanuvchi roʻyxatdan oʻtgan.
34.5-rasm. Odnoklassniki ijtimoiy tarmog’ining ramziy belgisi.
Sayt foydalanuvchilarning asosiy yoshi 14-55 yoshni tashkil qiladi. Dastlab
bu saytdan ro‘yxatdan o‘tish pullik bo‘lgan, so‘ng 2010 yil bu xizmat bepul deb
e’lon qilingan. 2010 yili-Jet korxonasi bu ijtimoiy tarmoqda dastlabki o‘yinlarni
461
beta versiyasini sinovdan o‘tkazgan. 2011 yildan boshlab esa foydalanuvchilarni
guruhlarga bo‘lish boshlangan. 2011 yilda musiqa blogi ishga tushdi va shu yili
saytning yuqori qimidagi boshqa loyihalarga o‘tish (Mail.ru Group korxonasi
xizmatlari) blogi ishlab chiqildi. Hozirgi kunda kunlik foydalanuvchilar soni 80
millionga yaqinlashdi.
34.6-rasm. Odnoklassniki ijtimoiy tarmog’i foydalanuvchi interfeysi.
2013 yilda saytda nosozliklar paydo bo‘ldi: 4 aprel kuni sayt umuman
ishlamadi, 5 aprel kuni sayt ishladi, lekin ko‘p xizmatlar ishlamadi va nihoyat, 7
aprel kuni sayt to‘liq ishga tushdi.
2013 yil iyun oyida sayt tojik tiliga o‘girildi va bu til MDH davlatlari
tillariga o‘girilishning oxirgisi bo‘ldi. 2013 yil iyulda nihoyat, sayt ingliz tiliga
o‘girildi. Sayt jahondagi top ijtimoiy tarmoqlar 10 taligiga kiritildi.
462
34.2.4. Vkontakte ijtimoiy tarmog’i
Vkontakte – ijtimoiy tarmoq bo‘lib, O‘zbekistonda mashhur ijtimoiy
tarmoqlar o‘rtasida 7-o‘rinni egallaydi, u to‘liq «Mail.Ru Group» kompaniyasiga
tegishlidir. Dastlab, bu tarmoq Rossiya oliy ta’lim universiteti talabalarining
tarmog‘i bo‘lgan, keyinchalik butun dunyoga tarqalgan.
Mazkur ijtimoiy tarmoq orqali yaqinlaringizni topishingiz, rasmlar
yuklashingiz, videolar ko‘rishingiz, ma’lumotlarga kommentariyalar qoldirishingiz
va boshqa ko‘plab amallarni bajarishingiz mumkin.
34.7-rasm. Vkontakte ijtimoiy tarmog’ining ramziy belgisi.
Quyida Vkontakte ijtimoiy tarmog’i haqida faktlar keltirilgan:
loyiha 2006 yil 10 oktyabrda ishga tushgan, lekin domen 2006 yil 1
oktabrda ro‘yxatdan o‘tgan;
2017 yil yanvar oyi ma’lumotiga ko‘ra, kunlik foydalanuvchilar soni
87714854
bo’lib, 410 mln.dan ko’p ro’yxatdan o’tgan foydalanuvchilari mavjud;
tarmoq o’zbek, rus, ingliz va 70 dan ortiq boshqa tillarda mavjud;
asoschisi
Pavel Durov
hisoblanadi;
tarmoq sayti dunyo bo‘yicha eng ko‘p kiriladigan saytlar o‘rtasida 35
o‘rinda turadi;
ijtimoiy tarmoq ismi juda sodda bo‘lsa ham, saytni asosan qidiruv
tizimlaridan qidirishadi;
463
AQSH liklar bu sayt o‘g‘irlangan sayt sifatida ko‘rishadi (albatta
Facebook
dan o‘g‘irlangan);
Durov o’z loyihasini bu nom bilan atashiga sabab qilib, «Эхо Москвы»
radiostansiyasida ko‘p ijro etiladigan djingilni ko‘rasatadi, bu djinglda «В полном
контакте с информацией» degan fraza ishlatiladi;
2012 yilda vkontakte.ru domeni vk.ru ga o‘zgartirilgan;
ko‘p hollarda kredit bo‘yicha qarzdorlarni aynan shu ijtimoiy tarmoqdan
topishadi;
tarmoqning Bosh direktori sifatida Boris Dobrodeyev ko‘rsatiladi;
Vkontakte ishchilari orasida eng kichigi 15 yosh, korxonaning o‘rtacha
yoshi 26 yosh;
saytning serverlari Moskva va Sankt-Peterbergda joylashgan;
2013 yil Italiyada, mualliflik huquqini buzilishi sabab qilib ko‘rsatilib,
Italiya aholisi uchun sayt bloklab qo‘yilgan.
464
34.8-rasm. Vkontakte ijtimoiy tarmog’i foydalanuvchi interfeysi.
|