26
3. Izlanayotgan
Y
ko‘rsatkichga ta’sir ko‘rsatadigan tashki muhit
xossalarini tanlangan format tizimida
x
1
,...,x
n
taщqi faktorlar kabi, ob’ektning
ichki xossalarini
z
1
,...,z
r
parametlar kabi ifodalash, xisobga olinmagan xossalarni
esa xisobga olinmaydigan (
w
1
,...,w
s
) faktorlar guruxiga kiritish kerak.
4. Mumkin bo‘lgan holda
Y ko‘rsatkich bilan barcha xisobga olinadigan
faktorlar va parametrlar orasidagi munosabatni aniklash, matematik modelni
qurish.
Umumiy
ko‘rinishda
bunday
modellashtirish
sxemasi
1-rasmda
ko‘rsatilgan.
1-rasm. Real ob’ektni sub’ektiv kursatish kabi modellashtirish.
1-rasmga ko‘rsatilgandek real ob’ekt uning xossalari ko‘rsatkichlari
orasidagi kuyidagi funksional munosabat
Y=f(x
1
,...,x
n
,z
1
,...,z
r
,w
1
,...,w
s
).
(4)
orkali xarakterlanadi. Ammo modelda ob’ekt-originalning faqat shunday
faktor(omil) va parametrlari aks ettiriladiki, ular tadkik kilinayotgan muammoni
hal etish uchun muhim ahamiyatga ega bo‘ladilar. Bundan tashkari o‘lchov
asboblarining noaniqligi va ba’zi omillar to‘g‘risida ma’lumotlarning etishmasligi
sababli muhim omil va parametrlarni aniqlashda albatta muayyan xatolikga yo‘l
qo‘yiladi. SHu sababli matematik model o‘rganilayotgan ob’ekt xossalarining
taqribiy ifodasi hisoblanadi. Matematik modelni o‘rganilayotgan
Download