132
5. Diagrammalar.
Diagrammalar yordamida bir necha parametrlarning o‘zaro
nisbatini grafik tasvirlashimiz mumkin bo‘lib, ular turli ko‘rinishda
tasvirlanishi mumkin: doiraviy, ustunli, chiziqli, uch o‘lchamli va h.zo.
Masalan, biror korxona ishlab chiqarayotgan mahsulotning turli
yillardagi hajmi va undan keladigan daromad miqdorini uch o‘lchamli
ustunli diagramma yordamida tasvirlash mumkin.(misol keltirilsin)
6. Plakatlar.
Plakatlar ko‘rgazmali materiallarning eng universal turi bo‘lib, ular
o‘zida yuqorida keltirilgan barcha turdagi ko‘rgazmali materiallar
(rasmlar, sxemalar, chizmalar, jadvallar, diagrammalar)ni o‘zida
mujassamlashtirgan bo‘lishi mumkin. Ma’lumki, yuqorida sanab
o‘tilgan ko‘rgazmali materialla(rasmlar, sxemalar, chizmalar, jadvallar,
diagrammalar) yordamida o‘quv materiallarining alohida bir qismi
to‘g‘risida ma’lumot berilsa, plakatlardan, butun bir mavzuga oid barcha
ma’lumotlarni berishda foydalanish mumkin.
Masalan tokarlik dastgohi to‘g‘risidagi plakatda dastgohning rasmi,
uning kinematik sxemasi, uzatmalar qutisining ish chizmasi, tezliklar va
uzatish nisbatlari jadvali, ish unumdorligi grafigi kabi axborotlarning
bari joylashgan bo‘ladi. Shuning uchun ham ta’lim jarayonida
ko‘rgazmali materiallarning bu turidan juda keng foydalaniladi.