133
5- BOB. O‘QUV VA DARSDAN TASHQARI
MASHG‘ULOTLARINI TASHKIL ETISH VA
O‘TKAZISH METODIKASI
5.1. O‘quv mashg‘ulotlarini tashkil
o‘tkazish metodikasi
Dars - ta’limni tashkil etish asosiy shakli.
Dars ta’lim
jarayonining yaxlitligi nuqtai nazaridan ta’limning asosiy tashkiliy usuli
hisoblanadi. Unda sinf- dars tizimining
xususiyatlari aks etadi
, unda
o‘quvchilarni ommaviy qamrab olish, tashkiliy tartib va o‘quv
ishlarining muntazamligi ta’minlanadi. Dars iqtisodiy jihatdan
foydalidir.
O‘quvchilar
hamda
sinf
jamoasining
individual
xususiyatlarini bilishi o‘qituvchi uchun har bir o‘quvchi faoliyatiga
rag‘batlantiruvchi ta’sir ko‘rsatishga imkon beradi. Dars doirasida
ommaviy, guruhli va individual ta’lim shakllarini birlashtirish
imkoniyati uning rad etib bo‘lmaydigan ustunligi hisoblanadi.
Dars bevosita o‘qituvchi rahbarligida aniq belgilangan vaqt
davomida muayyan o‘quvchilar guruhi bilan olib boriladigan ta’lim
jarayonining asosiy shakli sanaladi. Darsda har bir o‘quvchi
xususiyatlarini hisobga olish, barcha o‘quvchilarning mashg‘ulot
jarayonida o‘rganilayotgan fan asoslarini egallab olishlari, ularning
idrok etish qobiliyatlari va ma’naviy- axloqiy sifatlarini tarbiyalash
hamda rivojlantirish uchun qulay sharoitlarni yaratiladi. Dars ta’limning
boshqa shakllaridan farq qiluvchi o‘ziga xos belgilarga ega, chunonchi:
o‘quvchilarning doimiy guruhi, o‘quvchilar faoliyatiga ularning har biri
xususiyatlarini hisobga olish bilan rahbarlik qilish, o‘rganilayotgan fan
asoslarini bevosita darsda egallab olish (bu belgilari darsning faqat
mazmunini emas, balki o‘z xususiyatini ham aks ettiradi).
Darsning tuzilishi oddiy va ancha murakkab bo‘lishi mumkin. Bu
o‘quv materialining mazmuni, darsning didaktik maqsadi, o‘quvchilar
va jamoa sifatida sinfning xususiyatlariga bog‘liq.