qavat steril salfetka yoki boglama qo‘yilib,
ustidan gigroskopik paxta va bogiama bilan
mahkam qilib bogiab qo‘yiladi) va badatming
shikastlangan qismini
tanaga nisbatan yuqoriroq
turadigan holga keltirib qo‘yish y o ii bilan
vaqtincha to‘xtatiladi.
19-rasm. Oyoqni bukish
orqali qon ketishini
to'xtatish
12.6. Odam jarohatlanganida qo‘llaniladigan
bogiamlar turlari va ularni qo‘yish qoidalari
Jarohatlar asoratlariuing oldini olish.
Har qanday jarohat, hatto,
eng kichkinasi ham, shikastlangan odamning hayoti uchun xavf tug‘diradi.
U har xil mikroblar yuqtiradigan manba boiib qolishi mumkin, ba’zi
jarohatlar esa bir talay qon ketib qolishiga sabab boiadi.
Birinchi tibbiy
yordam ko‘rsatish mahalida ana shu asoratlar oldini olishning asosiy y o ii
jarohatga imkoni boricha ertaroq steril bogiam qo‘yib bogiash, jarohatga
q o i urish, uni ustidagi har qanday narsalar, kiyim-kechak parchalarini
olib
tashlash zarur, jarohatni berkitish uchun sterillanmagan materialni
ishlatish mumkin emas.
Jarohatlarga infeksiya yuqishiga qarshi kurashda aseptika va antiseptika
usullari qoilanishi maqsadga muvofiq.
Aseptika va antiseptika to‘g‘risida tushuncha. Aseptika
jarohatga
mikroblar tushishiga y o i qo‘ymasIik maqsadida ko‘riladigan
chora-
tadbirlardir, ya’ni u jarohat infeksiyasining oldini olish, profilaktika
usuli hisoblanadi. Jarohatga uriladigan
narsalaming hammasi steril
(mikroblardan xoli) boiishi kerak, degan oddiy qoidani qoilash bilan
unga erishiladi.
Jarohatga q o i urish, undagi narsalar, kiyim-kechak
parchalarini
yulib tashlash, jarohatni bekitish uchun unga sterillanmagan
materialni ishlatish mumkin emas.
Antiseptika
deb jarohatdagi mikroblar sonini kamaytirish yoki ulami
yo‘q qilishga qaiatilagan chora-tadbirlarga aytiladi. Mexanik, fizik,
kimyoviy va bilogik antiseptika usullari mavjud.
