Yer silkinganda inshootlarda boisangiz, darhol eshik, oyna ustunlari
tagiga turib oling. Tari:ib va osoyishtalik saqlansin.
Fuqaro muhofazasi shtabi yo‘riqnomalariga e’tibor qarating!»
9.2. Radiatsiya va kimyoviy ta’sirlarga qarshi omillar
RQ va KTQ omillar deyilganda ionlantiruvchi nurlar (g),
zaharli
kimyoviy moddalar va odamga kuchli ta’sir etuvchi moddalar (KTZM)
ta’sirini kamaytirishga m oijallangan kompleks omillar tushuniladi. RQ
va KTQ omillarida quyidagi vtizifalar ko‘zda tutiladi:
a) radiatsiyaviy-kimyoviy holatni aniqlash va baholash;
b) dozimetrik va kimyoviy nazoratni tashkil etish va o‘tkazish;
d) radiatsiyaga qarshi himoyalanish rejimlarini ishlab chiqish;
e) radioaktiv va kimyoviy shikastlanishda fuqarolarni himoyalash
uslublari hamda KTQ omillari bilan ta’minlash (bunda gazniqoblar, maxsus
kiyim-kechaklar va boshqa vositalami y ig ish , saqlash, taqsimlash);
f) radioaktiv va kimyoviy shikastlanish oqibatlarini
tugatish omillari
(maxsus sanitar qayta ishlash, yashash, ishlash joylarini, inshootlami
zararsizlantirish va boshqa omillar).
Radiatsion va kimyoviy holatni aniqlash va baholash.
Radiatsiyaviy-
kimyoviy holatni baholash - RQ va KTQ omillarning asosini tashkil etib,
uni oikazishdan maqsad:
- fuqaro muhofazasi tizimlariga kiravchi
fuqarolarning ishlash
qobiliyatlarini baholash;
- ishchi-xizmatchilaming ish faoliyatlarini baholash va ulardan
foydalanish chegaralari;
- evakuatsiya davrida tibbiy yordam ko‘rsatish hajmi;
- fuqarolami sanitar-qayta ishlovdan oikazish hajmi;
-
jihozlami, transport vositalarini, shaxsiy saqlovchi vositalami,
kiyim-kechaklarni, ish joylarini dezaktivatsiya va degazatsiya qilish;
- radiatsiyaviy-kimyoviy zararlangan hududlarda qolgan suv, yem,
oziq-ovqat va boshqalami qayta ishlab foydalaniladi
va boshqa omillar
bajariladi.
Dozimetrik va kimyoviy holatni baholash - obyektning fuqarolar
muhofazasi shtabi,
uning tizimlaii, jumladan, razvedka boiim lari
amalga oshiradi (ya’ni radiatsiyaviy-kimyoviy
va umumiy razvedka
boiim lari). Oziq-ovqatlar, suv va yemlaming zararlanish darajasi
161
radiometrik va kimyoviy laboratoriyalarda aniqianadi. Dozimetrik
baholashda odamlami va yer usti jinslarining radiatsiya nurlari bilan
nurlanganligi hamda zararlangan joylarda
odamlaming oigan nur
dozalari aniqianadi. Nurlanganlik darajasi guruh holda va yakka tartibda
tekshiriladi. Guruhni tekshirishda, tizimlar, sexiar bo‘yicha odamlaming
oigan nur dozalari hamda ularning ishlash qobiliyatlari aniqianadi.
Dozani aniqlovchi ID-1 va DKP-50A
