• Kasimova Madina Rustam qizi Toshkent davlat pedagogika universiteti 1-bosqich talabasi Telefon:+998 99 1424656 Annotatsiya
  • Kalit so‘zlar
  • Май 2021 10-қисм Тошкент май 2021 йил. Тошкент: «Tadqiqot», 2021. 202 б




    Download 3,67 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet182/194
    Sana29.09.2024
    Hajmi3,67 Mb.
    #272877
    1   ...   178   179   180   181   182   183   184   185   ...   194
    Bog'liq
    10.Pedagogika yonalishi 1 qism

    Май 2021 10-қисм
    Тошкент
    KICHIK MAKTAB YOSHIDA SHAXS XUSUSIYATLARINI NAMOYON BО‘LISHI
    Abdullayeva Dilbar Ubaydullayevna
    Toshkent davlat pedagogika universiteti dotsent v.b.
    psixologiya fanlari bo‘yicha falsafa doktori (PhD)
    Telefon:+998(90) 955 0 07
    dilbar3007@inbox.ru
    Kasimova Madina Rustam qizi 
    Toshkent davlat pedagogika universiteti 
    1-bosqich talabasi
    Telefon:+998 99 1424656
    Annotatsiya: 
    Maqolada boshlang‘ich sinf о‘quvchilarining о‘ziga xos xususiyatlari, ularda 
    shaxs xususiyatlarining namoyon bо‘lishi, ahloqiy sifatlarini rivojlantirishga ta’sir kо‘rsatuvchi 
    omillar yoritilgan. 
    Kalit so‘zlar:
    kichik maktab yoshi, boshlang‘ich sinf, o‘quvchi, o‘qituvchi, munosabat, shaxs, 
    ahloqiy sifat, psixologik xususiyat.
    Har qanday jamiyatning kelajagi yosh avlodning qanday ta’lim olishiga va qay tarzda 
    tarbiyalanishiga bog‘liq. Ana shunday avlodgina mamlakat oldida turgan umumdavlat ahamiyatiga 
    molik vazifalarni bajarishga qodir bо‘lib, о‘z xalqining tarixiy taqdirini belgilab oladi. 
    Ma’lumki о‘quvchi shaxsini shakllantirish ishlarini namunali yо‘lga qо‘yish uchun avvalo 
    ularning xarakter xislatlarini qanchalik tarkib topganligini aniqlash maqsadga muvofiqdir 
    Boshlang‘ich sinf о‘quvchilari ishonuvchan tashqi ta’sirotga beriluvchan bо‘ladilar. Buyuk 
    allomalarimiz ta’kidlaganidek kishining fe’l atvori hammadan kо‘ra kо‘proq hayotining dastlabki 
    yillarida tarkib topadi va unda shu davrda paydo bо‘lgan sifatlar mustahkam о‘rnashib kishining 
    ikkinchi tabiatida ijobiy hissiyotlarni fazilatlarni tarkib toptirish yuksak ahloq normalarini 
    shakllantirish uchun butun ma’suliyat boshlang‘ich sinf о‘qituvchisining zimmasiga tushadi. 
    Bolaning mazkur yosh davrida о‘qituvchining har bir gapi har bir xatti-harakati ta’sir kо‘rsatish 
    uslubi uning uchun haqiqat mezoni vazifasini bajaradi. Chunki о‘quvchilar о‘qituvchilariga qattiq 
    ishonadilar, uning fikr-mulohazalariga quloq soladilar pedagogik nazokatidan jiddiy ta’sirlanadilar 
    talablariga hamisha amal qiladilar u bergan topshiriqlarni bekamu-kо‘st bajarishga intiladilar. Ana 
    shu davrda о‘qituvchi uchun о‘quvchilarning ma’naviyatiga ta’sir kо‘rsatish, ijobiy his-tuyg‘ulari 
    va ezgu niyatlarini qо‘llab quvvatlash, ularni atrofdagi kishilarga yordam berishga undash tо‘g‘ri 
    mulohaza yuritishga о‘rgatish noma’qbul qiliqlardan tiyish, tabiat manzaralarini kuzatishga va 
    musiqa tinglashga odatlantirish, ularga burch hissini tushuntirish, ular bilan о‘qilgan kitoblarni 
    muhokama qilish imkoniyati tug‘iladi.
    О‘qituvchining о‘quvchilar bilan mazmunli suhbatlar о‘tkazishi ularni g‘aroyibotlar olamiga 
    olib kirishi faollik sari yetaklashi alohida ahamiyat kasb etadi. Kichik maktab yoshidagi 
    о‘quvchilarning ahloqiy sifatlarini rivojlantirishda kо‘zlangan maqsadga erishish uchun ularning 
    yoshi va psixologik xususiyatlarini hisobga olish shart.
    Ma’lumki о‘quvchilarning psixologik xususiyatlari har xil bо‘lib, bir о‘quvchiga muvaffaqiyat 
    bilan qо‘llangan tarbiyaviy ta’sir vositasi boshqa biriga qо‘llanilganda kutilgan natijani bermasligi 
    mumkin. Tarbiyaviy tadbirlar о‘quvchilarga yakkama-yakka yondashib amalga oshirilsa yaxshiroq 
    samaraga erishilishi shubhasizdir.
    Mana shunday yondashishda о‘quvchi shaxsining xususiyatlariga va uning muayyan davrdagi
    psixologik holatiga mos tarbiyaviy vositalarni tanlash va yangi vositalarni topishni talab qiladi. 
    Bunda о‘qituvchining о‘quvchilarga g‘amxо‘rligi pedagogik odob, о‘z xatti-harakatining natijasini 
    oldindan kо‘ra olishi muhim rol о‘ynaydi.
    Mazkur vazifalarni amalga oshirish о‘qituvchi о‘quvchilarning xususiyatlarini qanchalik 
    о‘rganganiga bog‘liqdir. Ta’lim jarayonida har bir о‘quvchining psixik dunyosiga oqilona yо‘l 
    topa olish muvaffaqiyatlarning garovidir.
    Kichik maktab yoshidagi о‘quvchilar xarakterida uchraydigan kamchiliklar ya’ni ularning 
    injiqligi va qaysarligi oila tarbiyasidagi nuqsonlar oqibatidir. Bunday bola о‘zining barcha talab 
    va hohishlari qondirilishiga odatlanib qolgan bо‘ladi. Boladagi injiqlik va qaysarlik uning maktab 
    tomonidan о‘z oldiga qо‘yilgan qat’iy talablarga «о‘zi hohlagan ish» ni emas, balki «kerakli ish»ni 


    190

    Download 3,67 Mb.
    1   ...   178   179   180   181   182   183   184   185   ...   194




    Download 3,67 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Май 2021 10-қисм Тошкент май 2021 йил. Тошкент: «Tadqiqot», 2021. 202 б

    Download 3,67 Mb.
    Pdf ko'rish