|
Май 2021 10-қисм Тошкент май 2021 йил. Тошкент: «Tadqiqot», 2021. 202 б
Pdf ko'rish
|
| bet | 179/194 | | Sana | 29.09.2024 | | Hajmi | 3,67 Mb. | | #272877 |
Bog'liq 10.Pedagogika yonalishi 1 qismМай 2021 10-қисм
Тошкент
Robiya Adaviyyadan bir majburiyat va zarurat holidagina so‘z ochiladi va u haqda ham ko‘p
so‘z yuritilmaydi. Aslida bu holat Sharqdagi hayot taqozosi, andisha his-tuyg‘ularining natijasidir.
Boshqa ilm sohalarida ham ahvol xuddi shunday. Zohidona va so‘fiyona juda ham ko‘p ayollar
yashab o‘tganiga qaramay, tasavvufiy manbalarda ular haqida juda ham kam ma’lumot berilgan.
Tarixda “Bojiyoni Rum” deb nomlangan dindor, zohida va mutasavvifa ayollar tashkiloti haqida
haligacha batafsil ma’lumotga ega emasmiz. Holbuki, axiylar (birodarlar) jamoasi, Rum abdollari,
O‘rta Osiyo, Sharq-u G‘arb mashoyixlari, mutasavviflariga doir batafsil ma’lumotlar bor.. Xalq
og‘zaki ijodiga tegishli “Qissa kitoblar”da faqatgina ahli bayt ayollari – Hazrati Oisha, Hazrati
Xadicha va Hazrati Fotima haqlarida hikoya qilingan, xolos. Navoiy “Nasoyim” ni yozishda
manbaa sifatida foydalangan Farididdin Attorning “Tazkirat ul- avliyo” asarida orifa ayol Robiya
Adaviya haqida batafsil ma’lumot berilgan, ammo boshqa so’fiy ayollar haqida to’xtalmagan.
Alisher Navoiy bu toifa haqidagi bo’limni “Erkaklar martabasiga yetgan orif ayollar zikri “ deb
nomlagan. Zikrlarning boshlanish qismida Navoiy shunday keltiradi: “Agar ayollar biz aytgandek
bo’lsalar, erkaklardan afzaldurlar. Quyoshning muannas ism ekanligi unga ayb emas, oyning
muzakkar ism ekanligi unga faxr emas”. Uning yana bir munojoti bor: “Dedi: ey Allohim, agar
senga do’zax vahimasidan qo’rqib sig’insam, do’zaxda meni yondirib yubor; va agar jannat umidi
uchun seni yaxshi ko’rsam, jannat eshigini men uchun yopib qo’y. Ammo agar faqat sen uchun
senga ko’ngil qo’ysam, abadiyat jamolingni mendan darig’ tutma”. Robiya Adaviya shariatni kezib
tariqat va hatto ma’rifat zinasini egallagan so’fiy ayol edi
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati.
1. Alisher Navoiy. МАТ. 20 Tomlik. 17 tom. Т.: Fan, 2001.
2. Alisher Navoiy Mukammal yigirma jildli. 13- jild. Toshkent : Fan,1997.
3. Alisher Navoiy. Nasoyim Ul-muhabbat.Cўзбоши. Ҳ.Исломий. – Т.: “Movarounnahr”, 2011.
|
| |
