• Qayta presslash
  • VIA gruppasi
  • Elektr uchqunli va elektr impulsli elektrofizik




    Download 1,15 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet6/13
    Sana31.01.2024
    Hajmi1,15 Mb.
    #149148
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13
    Bog'liq
    Engineering materials - lecture 11

    Elektr uchqunli va elektr impulsli elektrofizik usullar murakkab shaklli detallar 
    olish uchun qo‘llaniladi. Elektr uchqunli usulda ishlash mohiyati ikkita elektrod 
    orasida elektr impulsli uchqunli razryaddan foydalanishdan iborat. Bunda ishlov 
    beriladigan xomaki anod, asbob, katod vazifasini o‘taydi. Elektr impulsli usulda 
    ishlashda elektrodlarni ulashda teskari qutblilikdan foydalaniladi. Bu usullar tok 
    o‘tkazuvchi elektrodlar orqali impulsli elektr toki o‘tkazilganda ularning 
    eroziyalanishiga (yemirilishiga) bog‘liq. Hosil bo‘lgan razryad tufayli ishlov 
    beriladigan xomaki-elektrod sirtida juda qisqa vaqt oralig‘ida harorat 10000-
    12000°C gacha ko‘tariladi, shu onda metall suyuqlanadi va bug‘lanadi. 
    Zagotovkadan ajralib chiqqan metall dielektrik suyuqlik muxitida zarralar 
    ko‘rinishida qotadi. 
    Qayta presslash usulidan murakkab shaklli detallar olishda foydalaniladi. Qayta 
    presslash natijasida xomakining kerakli o‘lchamlari va shakli ta’minlanadi. 
    Birinchi marta presslanganda xomakining shakli oddiy, o‘lchamlari taxminiy 
    bo‘ladi. 
    Kukun metallurugiyai asoslari. 
    Qiyin eriydigan metallarni vodorod muhitida plazmokimyoviy tiklash asoslari. 
    Qiyin eriydigan metallar deb erish harorati 1539°C dan (toza temir erish 
    xaroratidan) yuqori bo’lgan metallarga aytiladi. Xozirda ba’zi manba’larda bu 
    chegarani 1700°C va 1800°C deb belgilanayotganlari xam bor. Qiyin eriydigan 
    metallar eng ko’p ishlatiladiganlari Mendelyev jadvalidagi VA gruppasi: V 


    (T
    erish
    =1710°C) Nb (T
    erish
    =2415°C); T
    Q
    (T
    erish
    =3000°C); va VIA gruppasi: Cr 
    (T
    erish
    =2200°C) ; Mo (T
    erish
    =2610°C; W (T
    erish
    =3410°C); 
    Qiyin eriydigan metallarga platina gruppasidagi metallar xam kiradi, lekin, qabul 
    qilingan qoida asosida ular nodir metallar guruxiga qo’shiladi. 
    Boshqa qiyin eriydigan metallar: Ti (T
    erish
    =1668°C); Sirkoniy (T
    erish
    =1830°C); 
    Gofniy Hf (T
    erish
    =2230°C); Toriy Th (T
    erish
    =1700°C); Reniy Re (T
    erish
    =3170°C) va 
    x.k. 
    Qiyin eriydigan metallar mustaxkam atomlararo bog’lanish kuchiga ega va o’zini 
    yuqori erish harorati, issiqlik ta’sirida kam kengayishi, nisbatan katta emas issiqlik 
    o’tkazishi, yuqori bikirligi bilan ajralib turadi. Lekin yuqori haroratlarda (xromdan 
    tashqari) tez oksidlanadilar. Bu metallarning eng katta kamchiligi ularning kam 

    Download 1,15 Mb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13




    Download 1,15 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Elektr uchqunli va elektr impulsli elektrofizik

    Download 1,15 Mb.
    Pdf ko'rish