|
Qoliplarni qo’l va mashinalar yordamida qoliplash
|
| bet | 68/123 | | Sana | 15.05.2024 | | Hajmi | 14,49 Mb. | | #234931 |
Bog'liq Mat va KMT darslik
Bu usulda suyuqlanmani tez aylanadigan metalldan yasalgan qolipga quyiladi, bunga quyiladigan suyuq metall markazdan qochma kuch yordamida qolip devorga yopishib quymani tayyorlab beradi. Quymaning tashqari devori sifatida metall qolib bo‘ladi, ichki devori markazdan qochma kuch yordamida hosil bo‘ladi.
Markazdan qochma kuch qolipni yaxshi to‘ldiradi va strukturasini yaxshi zichlashtiradi, quymani ichki devori ustiga yengil shlak materiallarini suradi. Markazdan qochma kuch mashinalarining gorizontal, vertikal ajralish turlari mavjud. Gorizontal aylanadigan o‘qli metal qolipda ikkita kovshdan ikki hil metal bilan to‘ldiriladi, bimetal quyma silindirsimon bo‘lib qotadi. Vertikal ajraluvchi o‘qli mashinalarda ichi bo‘sh quymalar olinadi. Quymaning ichki bo‘shlig'i aniq ichki silindir shaklida bo‘lmasligi ham mumkin. Murakkab shakliga ega bo‘lgan quymalarning ichiga o‘zak o‘rnatib olinadi. Bu usulda yaroqli quyma chiqish koeffitsiyenti baland, chunki quyish tizimi yo‘q va unumdorligi yuqori. Bu usulda nuqsonlar ko‘pincha kamayib ketadi.
9.7-rasm. Markazdan qochma kuch yordamida quyma olish sxemasi:
1 – gorizontal va vertikal aylanadigan qolip; 2 – cho‘michlar; 3 – ichki bo‘sh quyma; 4 – jelob.
Rasmda (9.7 a-rasm) quymaning qolipda erkin gorizontal o‘q atrofida aylanadigan usuli keltirilgan. Quyma aylanib qolipda qotib qolgandan keyin aylanishi to‘xtaydi va quyma qolipdan chiqarib olinadi. Vertikal aylanadigan o‘q atrofida quymani yuzasi parabolik shaklda hosil bo‘ladi, va quymani devorlarining qalinligi, quymani balandligiga qarab qolipni aylanish tezligini sekinlik sari ko‘payadi. Bu mashinalarda balandligi katta bo‘lmagan quymalar tayyorlab olinadi (kichik vtulkalar, kolsalar, chervyakli tishli g‘ildiraklarning venesi). Rasmda (9.7b- rasm) quymani vertikal o‘q atrofida aylanadigan usulda quyma olish sxemasi keltirilgan. Gorizontal o‘qli usulda quyma olishda quymani devorlari bir xil qalinlikda chiqadi va bu mashinalarda kalta va uzun mahsulotlar tayyorlab olinadi. 9.8-rasmda qavatli usulda fasonli detallarni va vertikal o‘qli mashinalarda olishi ko‘rsatilgan. Bu usul bilan turli shaklga ega bo‘lgan quyma detallar olish mumkin (nasoslar, kompressorlar detali, bug‘ o‘tkazuvchi armaturalar) ularda ichki qismi bo‘sh quymalarni qumli sterjenlar yordamida olinmoqda.
|
| |
