|
-rasm. Markazdan qochma kuch yordamida vertikal va gorizontal ajralish usulida ishlaydigan moslamalar sxemasi
|
| bet | 69/123 | | Sana | 15.05.2024 | | Hajmi | 14,49 Mb. | | #234931 |
Bog'liq Mat va KMT darslik 9.8-rasm. Markazdan qochma kuch yordamida vertikal va gorizontal ajralish usulida ishlaydigan moslamalar sxemasi.
Metall quymalarda uchraydigan nuqsonlar, ularni yuzaga kelish sabablari va oldini olish
Hajmiy kirishuvchi katta bo‘lgan qotishmalardan quymalar olishda vujudga keladigan nuqsonlar: cho‘kish bo‘shliqlari, g‘ovaklik.
Cho‘kish bo‘shlig‘i hosil bo‘lmasligi uchun qoliplarda maxsus bo‘shliq- pribil qilinadi. Suyuq metall qolipni to‘ldirib, pribilga o‘tadi va bo‘shliq unda hosil bo‘ladi.
Gaz pufaklari hosil bo‘lmasligi uchun suyuq metallga qolipga qo‘yilishidan oldin maxsus qaytargichlar (ferromorganes, ferrosilisiy va h.k.) qo‘shiladi; gaz chiqish kanallari ko‘paytiriladi.
2. Ichki kuchlanishlar: natijada quyma o‘lchamlari birmuncha o‘zgaradi: quyma tob tashlashi, darz ketishi.
Quymalarda hosil bo‘ladigan ichki kuchlanishlar quymaning erkin kirishuvchi, bir tekisda sovimasliga, faza o‘zgarishlaridan kelib chiqadi va quyidagi hollarda o‘z ta’sirini ko‘rsatadi:
1. Ichki kuchlanishlar kattaligi qotishmaning oquvchanlik jarayonidan ortiq, ammo mustahkamlik chegarasidan kichik bo‘lsa, quyma tob tashlydi.
2. Kuchlanish qotishmaning mustahkamlik chegarasidan katta bo‘lsa, darz ketadi.
3. Ichki kuchlanishlar qiymati qotishmaning oquvchanlik chegarasidan kichik bo‘lsa, quymaga navbatdagi ishlov berishda yoki uni ishlatish davrida ortishi mumkin.
4. Kam quyilishi.
5. Qoliplarni siljishi.
6. Metallning qolip tirqishlaridan oqib chiqishi.
7. Quymaning tob tashlashi.
Sababiga ko‘ra 2 xil bo‘ladi:
1. Issiq darzlar: Qotishmaning qolipga quyishdagi harorati uning suyuqlanish haroratiga yaqin bo‘lgan hollarda bo‘ladi. Bu asosan legirlangan po‘lat, mis, alyuminiy, magniy qotishmalarida uchraydi. Oldini olish uchun quymaning devorlari bir tekis bo‘lishi va yuzalari bir xil radius bilan bog‘lanishi lozim. Qalin devorli quymalar olishda metall sekin, bir tekis qo‘yilishi kerak.
|
| |
