|
Model komplekti, sterjenlarni tayyorlash
|
| bet | 67/123 | | Sana | 15.05.2024 | | Hajmi | 14,49 Mb. | | #234931 |
Bog'liq Mat va KMT darslik9.3. Model komplekti, sterjenlarni tayyorlash.
Bu usulning mohiyati aniq quymalarni turli materiallardan ajratilmaydigan bir martali moslamalardan olish. Bularga oson eriydigan moslamalar (parafin, stearin, ko‘mir mumi va boshqalar kiradi) erib chiqib ketadigan (kanifol, blokli polistirol,penopolistirol va boshqalar) moslamalar. Erib ketuvchilar (karbamit, bor kislotasi, nitratlar), ularni bloklarga yig‘iladi, bloklarini o‘tga chidamli qoplam bilan o‘rash, moslamalarni chiqarib yuborish, qoliplarni kuydirish va olingan ajralmaydigan keramik qoplamli qolipga metallni quyish. Bularning shakli quymaga yaqinroq bo‘lgan quymalarni olishda, yupqa devorli, yirik aniq quymalar, murakkab konstruksiyalar tuzishda , bir necha detallarini bitta tugun qilib aniqroq quyma, olishda qo‘llaniladi (9.5- rasm).
Bu usulda massasi 10 g to 100 kg bo‘lgan quymalarni va devorini qalinligi eng yupqasi (1mm) bo‘lishi mumkin. Quymalarni aniqligi 5-6 sinfgacha to‘g‘ri keladi, yuzasining tozaligini 4-6 sinf va bu usulda mexanik ishlovga quyim eng kam (0,2-0,7mm), (9.5- rasmda) quymani erib chiqadigan usulda tayyorlab olish ketma-ketligi ko‘rsatilgan.
Bir martali ishlab chiqiladigan quyma 1 voslamasi 3 metalldan yasalgan press-forma 2 matallni presslab kirgizish yo‘li bilan olinadi. Press-formalar bitta yoki ko‘p o‘rinli bo‘ladi. Bir martaliklari payalnik 5 bilan quyish tizim 4 yopishtiriladi. Yig‘ish jarayonida moslamalar karkasi tayyorlanadi, ularni oti modellar bloki deb ataladi. O‘tga chidamli material donachalari bir biriga bog‘laydi va puxta qiladi. Jarayon yana qaytariladi va 4-6 martada keyin juda puxta qatlam olinadi. Unga keyin qaynoq suv quyib moslama eritib chiqariladi.
9.6-rasm. Erib chiqib ketadigan moslama yordamida quyma olish sxemasi.
Olingan qolipni po‘latdan yasalgan opokaga quruq qum ichiga joy- lashtiriladi va 900-1000 oC pechda quritiladi. Undan keyin qolipga suyuq metall quyiladi.
Erib chiqib ketadigan press – formalarni loyihalash va tayyorlash ketma-ketligi.
Erib chiqib ketadigan qoliplarni press – forma deb ataladi. Press – formalar quyidagi talablarga javob berishi kerak.
Press – forma o‘lchovlari va tozaligi aniq va toza yuzasi bo‘lgan quyma olishga imkoniyat beradi.
Press – formalar minimal ajratish bo‘limlari bo‘lishi kerak.
Model aralashmasi bilan qolip to‘ldirilganda qolipdagi havo chiqib ketishi kerak.
Press – forma konstruksiyasi ishlab chiqishda texnologik, chidamlilik, va ishlashga qulay bo‘lishi kerak.
|
| |
