• 5.1-rasm 5.2 rasm 5.2 Perpendikulyar to’g’ri chiziqlar o’tqazish.
    		•

    Mavzu: chizmalarda geometrik yasashlar




    Download 0.98 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet2/11
    Sana02.11.2023
    Hajmi0.98 Mb.
    #93505
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
    Bog'liq
    Geometrik yasashlar.
    масалалар (2), dars ishlanma fonetik hodisalar, 8-sinf ona tili fanidan ochq dars, genetikaning asosiy va komakchi tushunchalarini shakllantirish metodikasi, 12, 1 «Faylasuf» atamasini birinchi bo‘lib ishlatgan mutafakkirni to, Operatsion tizimlarda xotirani boshqarish, Йўлдошова Ноила, Farhod va Shirin, BAHOLASH VAROG\'I, amaliy ishlar 1-3, Mavzu Qo`l ishlari haqida umumiy ma’lumot. Qo`l ishlariga va qo-fayllar.org, Sinf rahbar daftari yangi (2023-2024) tayyori, kurs ishi
    Yechim: AB berilgan to`g`ri chiziq va P berilgan nuqta. Bir uchburchak chizig`ini 
    gipotenuzasi bilan birinchi uchburchak chizg`ichning qirrasiga tegib turgan holda 
    joylashtirining. Endi shu tomonni va ikkinchi uchburchak chizg`ich gipotenuzasini 
    birgalikda ushlab turgan holda birinchi uchburchak chizig`ini to gipotenuzasi 
    berilgan P nuqtadan o`tguncha yurishtiring. Endi talab qilingan PQ chizig`ini AB 
    chizig`iga parallel holda chizing. 5.1,b-rasmda parallel chiziqlarni chizishda lineyka 
    va uchburchaklardan foydalanib parallel to’g’ri chiziqlarni chizish ko’rsatilgan. 
    Strelkalar bilan lineyka va uchburchaklarni surilishi ko’rsatilgan. Chizmada 
    gorizontal, vertikal va qiya joylashgan parallel to’g’ri chiziqlarni chizish ko’rsatilgan. 
    5.2-rasmda AB to’g’ri chiziqqa parallel qilib l masofada CD to’g’ri chiziq o’tqazish 
    ko’rsatilgan. AB to’g’ri chiziqning istalgan ikki nuqtadan, masalan 1 va 2 nuqtadan 
    R=l ga teng masofada aylana yoylari chiziladi va bu aylanalarga urinma qilib CD 
    to’g’ri chiziq o’tqaziladi. 
     a)
    b)
    5.1-rasm 
     
     
     
     
    5.2 rasm 
    5.2 Perpendikulyar to’g’ri chiziqlar o’tqazish. 
    Bir - biriga nisbatan perpendikulyar joylashgan to’g’ri chiziqlarni o’tqazishda 
    uchburchaklardan va sirkuldan foydalanamiz. Perpendikulyar chiziqlarni o’tqazishni 
    quyidagi misollarda ko’rib chiqamiz. 
    1. misol. Uchburchaklar yordamida AB kesmaga C nuqtadan perpendikulyar 
    o’tqazish 5.3,a-rasmda ko’rsatilgan. 5.3,b-rasmda faqat uchburchak chizg`ich 
    yordamida berilgan to`g`ri chiziq ichki yoki tashqi nuqtasidan berilgan unga 
    perpendikulyar to`g`ri chiziq chizish ko’rsatilgan . Yechim: AB berilgan to`g`ri chiziq 
    va P AB chiziq ichida berilgan nuqta (yoki P AB chiziq tashqarisida berilgan nuqta). 
    Rasmda ko`rsatilgandek ikkita uchburchak chizig`ni gipotenuza bilan bir tomoniga 
    tegib turgan va uchburchak chizg`ichlarning bir tomoni AB to`g`ri chizig`iga tegib 
    turgan holda joylashtiring. Gipotenuzalarni birgalikda ushlab turib, (bir tomoni AB 
    chizig`iga tegib turgan uchburchak chizig`ini shunday yurishtirinki uning boshqa 
    tomon qirrasi P nuqtaga tegib tursin va talab qilingan PQ chizig`ini AB chizig`iga 
    perpendikulyar holda chizing
    20
    . 
    19
    Shah M.B., Rana B.C. Engineering Drawing. India. 2009, 15 bet.
    20
    Shah M.B., Rana B.C. Engineering Drawing. India. 2009, 15 bet.

    “Chizma geometriya va kompyuter grafikasi” 
    77 
    Tuzuvchi: Tojiddin Xayrullayevich Jo’rayev

    Download 0.98 Mb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




    Download 0.98 Mb.
    Pdf ko'rish