|
O’tiladigan sana ___ ___- ________________ 201__ yil
|
| bet | 43/107 | | Sana | 13.06.2024 | | Hajmi | 1,21 Mb. | | #263146 |
Bog'liq 2 5433733911249158641O’tiladigan sana ___ ___- ________________ 201__ yil
Sinf 8 Fan kimyo
Mavzu: ELEKTROLITIK DISSOTSIATSIYALANISH NAZARIYASI
Darsning maqsadi: ta’limiy maqsad: o’quvchilarga yangi mavzu haqida ma’lumot berish, tushuntirish.
tarbiyaviy maqsad: o’quvchilarga mavzuga taaluqli bo’lgan bilim, ko’nikma va malakalarni shakllantirish g’oyalarini singdirish.
rivojlantiruvchi maqsad: o’quvchilarnining mavzuni o’zlashtirishi bilan birga mavzuning hayot uchun zarur bo’lgan jihatlarini tushuntirish, mavzuni hayotga bog’lash, hayot uchun ahamiyati katta ekanligini tushuntirish.
o ‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:
kimyoviy moddalar haqidagi tushunchalar orqali bilimini oshirib borish.
Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:
kimyoviy ishlab chiqarish mahsulotlari va tabiat boyliklarini asrab-avaylashni bilish.
Milliy va umummadaniy kompetensiyalar:
badiiy va san’at asarlari bo‘lgan me’moriy obidalarni tiklashda kimyoviy birikmalardan foydalanilganligi haqida tushunchaga ega bo‘lish.
Darsning jihozi: a) darslik b) konspekt c) kompyuter d) bo’r,
Dars turi: fikrlashish mashqi, demonstratsiya, ma’ruza
Dars usuli: aralash
Dars materiallari va vositalar: darslik, kartochkalar, savollar, slayd, kompyuter, proyektor,
Yangi mavzu bayoni. 1887- yilda shved olimi Svante Arrenius javob bergan. U elektrolitlar sohasida olib borgan ilmiy ishlari uchun 1903- yilda Nobel mukofotiga sazovor bo‘lgan.
Elektrolitlar (tuzlar, kislotalar hamda ishqorlar) — suvda eritilganda yoki suyuqlantirilganda ionlarga ajraladi:
KCL <=* K+ + Сl yoki NaOH <=* Na+ Cl Ionlar musbat zaryadlangan (kationlar) yoki manfiy zaryadlangan (anionlar) zarralardir. Ular bitta atomdan yoki bir necha atomdan iborat atomlar guruhi bo‘lishi mumkin. Ammo atomlar bilan ionlar bir-biridan keskin farq qiladi. Masalan, natriy o‘yuvchi xossaga ega bo‘lib, kuchli qaytaruvchi, xlor esa kuchli zahar bo‘lib, oksidlovchidir. Qanday moddalarning dissotsiatsiyalanishidan vodorod ionlari hosil bo‘ladi?
1. Kislotalar. Suvda eriydigan barcha kislotalar dissotsiatsiyalanadi. Bunda vodorod ioni bilan kislota qoldig‘i ioni hosil bo‘ladi:
Ko‘p negizli kislotalar bosqichli dissotsiatsiyalanadi:
Kislotalarning umumiy xossalari, ya’ni nordon ma’zaga ega bo‘lgan, indikatorlar rangini o‘zgartirishi, asoslar va asosli oksidlar, tuzlar bilan reaksiyaga kirishuvi ularning dissotsiatsiyalanishi natijasida vodorod ionini hosil bo‘lishi bilan tushutiriladi. Shunga ko‘ra kislotalar uchun quyidagicha ta’rif beriladi.
Yodda saqlang: Dissotsiatsiyalanganda kation sifatida faqat vodorod ioni hosil qiladigan murakkab moddalarga kislotalar deb aytiladi. 2. Asoslar. Suvda eriydigan barcha asoslar dissotsiatsiyalanganda metall kationiga (ammoniy gidroksid ioniga) va gidroksid anioniga (OH-) ajraladi.
Suvda eriydigan asoslar uchun xos bo‘lgan barcha umumiy xossalar indikator rangini o‘zgartiradi, kislotalar, kislotalo oksidlar va tuzlar bilan reaksiyasi ularning dissotsiatsiyalanishidan hosil bo‘lgan ionlari tufaylidir,
Yodda saqlang :Dissotsiatsiyalanganda anion sifatida faqat gidroksid ioni () hosil qiladigan murakkab moddalarga asoslar deb aytiladi.
Tuzlar dissotsiatsiyalanganda, tuzlar uchun umumiy ion hosil bo‘lmaydi. Shunga ko‘ra tuzlar uchun umumiy xossalar ham yo‘q.
Yodda saqlang :Dissotsiatsiyalanganda metall kationi bilan kislota qoldig‘i anioni (nordon tuzlarda vodorod katoni ham) hosil qiladigan murakkab moddalarga tuzlar deb ataladi
|
| |
