|
urinmani hosil qiladi. Uni ℓBog'liq Egri chiziqlar. Yaxshilik, Контингент 221-222, karima1
urinmani hosil qiladi. Uni ℓ
egri chiziqning berilgan nuqtasida o‘tkazilgan yarim urinma deyiladi. F nuqtani ham
egri chiziq ustida harakatlantirib A nuqta bilan ustma-ust tushiramiz. AF kesuvchi t
2
yarim urinmani hosil qiladi. Qarama-qarshi yo‘nalgan t
1
va t
2
yarim urinmalar hosil
qilgan to‘g‘ri chiziq egri chiziqqa berilgan nuqtada o‘tkazilgan urinma deyiladi.
Shunday nuqtalardan tashkil topgan egri chiziq ravon egri chiziq deyiladi.
Egri chiziqning A nuqtadagi t urinmaga o‘tkazilgan perpendikulyar n to‘g‘ri
chiziq uning normali deb ataladi. Ba’zan yarim urinmalar o‘zaro ustma-ust
tushmasdan o‘zaro kesishishi mumkin. Bunday nuqtalar sinish nuqtasi deyiladi
(9.3-rasm). Amaliyotda egri chiziqlarga urinma va normal o‘tkazish masalalari ko‘p
ushraydi, shuning uchun urinma va normal o‘tkazishning ba’zi bir grafik usullarini
ko’rib chiqamiz.
Egri chiziqqa undan tashqari olingan nuqta orqali urinma o‘tkazish. Biror ℓ
egri chiziq va undan tashqarida olingan A nuqta berilgan (9.4-rasm) A nuqtadan ℓ egri
chiziqqa urinma o‘tkazish talab qilinsin. Buning uchun A nuqta orqali ℓ egri chiziqni
kesuvchi to‘g‘ri chiziqlar o‘tkaziladi. Hosil bo‘lgan vatarlarning uchlarini 11
1
, 22
1
,
33
1
,… nuqtalar bilan belgilab, har bir vatarning o‘rta nuqtalari topiladi. Vatarlarning
o‘rta nuqtalarini birlashtirib q egri chiziqni hosil qilinadi. Bu egri chiziq xatoliklar
egri chizig‘i deyiladi va uning ℓ egri chizig‘i bilan kesishish B nuqtasi A nuqtadan
o‘tuvchi urinmaning egri chiziqqa urinish nuqtasi bo‘ladi. A va B nuqtalarni to‘g‘ri
chiziq bilan birlashtirilsa, t urinma hosil bo‘ladi.
|
| |
