“Chizma geometriya va kompyuter grafikasi”
139
Tuzuvchi: Tojiddin Xayrullayevich Jo’rayev
2-masala: Parabolaning bazaviy va o’q bo’yicha o’lchamlari berilgan.
Parabolani urinmalar usuli bilan yasash (9.13-rasm,
c).
3-masala: Giperbola asimptotalari orasidagi burchak 70°. Berilgan P nuqtadan
asimptotalardan biri 30 mm, ikkinchisi 36 mm masofada o’tgan. Giperbolani yasang
hamda talab qilingan nuqtalariga urinma va normallar o’tkazing (9.13-rasm,
d).
9.5. Fazoviy egri chiziqlar. Ularga urinma va normallar o‘tkazish
Ta’rif. Hamma nuqtalari bitta tekislikda yotmagan egri chiziq fazoviy egri
chiziq deyiladi. Fazoviy egri chiziqni ikki xil egrilikka ega chiziq ham deb yuritiladi,
9.14-rasm,
a da tasvirlangan fazoviy ℓ egri chiziqqa
uning C nuqtasida urinma
o‘tkazish ko‘rsatilgan. Egri chiziq ustidagi C nuqta orqali CA va CB kesuvchi to‘g‘ri
chiziqlarni o‘tkazamiz. So‘ngra A nuqtani egri chiziq bo’ylab C nuqtaga yaqinlashtira
boramiz.
A nuqta C nuqtaga cheksiz yaqinlashganda
CA kesuvchining limiti ℓ egri
chiziqning C nuqtasidagi
t
1
urinmaga aylanadi. Bunda
t
1
urinma
ℓ egri chiziqning C
nuqtasida o‘tkazilgan yarim urinma deyiladi. C nuqta orqali o‘tuvchi
t
