|
Vаkuumdа ikki nuqtаviy elеktr zаryadlаrning o’zаrо tа’sir kuchi zаryad miqdоrlаrining ko’pаytmаsigа tug’ri prоpоrtsiоnаl vа
|
| bet | 64/197 | | Sana | 01.02.2024 | | Hajmi | 8,06 Mb. | | #149719 |
Bog'liq Fizikadan maruza matniVаkuumdа ikki nuqtаviy elеktr zаryadlаrning o’zаrо tа’sir kuchi zаryad miqdоrlаrining ko’pаytmаsigа tug’ri prоpоrtsiоnаl vа zаryadlаr оrаsidаgi mаsоfаning kvаdrаtigа tеskаri prоpоr-tsiоnаl bo’lаdi, ya’ni:
(3)
Bu еrdа g - zаryadlаr оrаsidаgi mаsоfа, - elеktr dоimiysi, uning sоn qiymаti
2. Elektr zaryadlari bir-biriga bevosita ta’sir qilmaydi. Ularning har biri o’zining atrofida elektr maydoni deb ataluvchi kuch maydonini hosil qiladi. Birinchi zaryadning maydoni ikkinchisiga ta’sir qiladi, ikkinchisining maydoni esa birinchisiga ta’sir qiladi. Zaryaddan uzoqlashgan sari maydon zaiflasha boradi.
Qo’zg’almas zaryadlar hosil qilgan elektr maydoni elektrostatik maydon deyiladi. U quyidagi xossalarga ega. Birinchidan maydon moddiydir. U bizga va bizning uni mavjud bo’lishligi to’g’risidagi tasavvurimizga bog’liq bo’lmagan holda mavjuddir. Ikkinchidan maydonning shunday xossalari borki, bu xossalar uni tabiatdagi hodisalardan tubdan farqlantirib turadi.
Elektr maydoniga kiritilgan sinash zaryadiga maydon tomonidan ta’sir etuvchi kuch sinash zaryadining moduliga to’g’ri mutanosib bo’lib, elektr maydonining qaysi nuqtasiga kiritilganligiga ham bog’liq bo’ladi. YA’ni,
F qcE (1)
bu erda E - proportsionallik koeffitsienti bo’lib, elektr maydonining sinash zaryadi kiritilgan nuqtasining kuchlanganligi deyiladi va u sinash zaryadiga bog’liq bo’lmasdan faqat elektr maydonini ifodalaydi. (1) dagi qc skalyar kattalik, F esa vektor kattalik bo’lganligi uchun E ham vektor kattalikdir. SHuning uchun (1) ni
(2)
ko’rinishda yozish mumkin. vektorining yo’nalishi musbat zaryadga ta’sir etuvchi kuch yo’nalishi bilan bir xil, manfiy zaryadga ta’sir etuvchi kuchga qarama-qarshidir.
(2) ifodadan quyidagiga ega bo’lamiz: (3)
qc1 zaryad birligi (1 С) bo’lsa, (3) dan kelib chiqadi. Elektr maydonining biror nuqtasiga kiritilgan bir birlik musbat zaryadga maydon tomonidan ta’sir etuvchi kuchga son jihatidan teng bo’lgan fizik kattalikka, elektr maydonining shu nuqtadagi kuchlanganligi deyiladi. Kuchlanganlik elektr maydonini kuch tomonidan tavsiflovchi vektor kattalikdir. (3) formulaga asosan, maydon kuchlanganligining birligi XBS da N/С da ifodalanadi.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Vаkuumdа ikki nuqtаviy elеktr zаryadlаrning o’zаrо tа’sir kuchi zаryad miqdоrlаrining ko’pаytmаsigа tug’ri prоpоrtsiоnаl vа
|
