|
Mavzu Mehnat bozorini davlat tomonidan tartibga solish. Rivojlangan mamlakatlar tajribasi
|
| bet | 1/6 | | Sana | 13.06.2024 | | Hajmi | 246,06 Kb. | | #263217 |
Bog'liq 1Mavzu Mehnat bozorini davlat tomonidan tartibga solish7
Mavzu Mehnat bozorini davlat tomonidan tartibga solish. Rivojlangan mamlakatlar tajribasi
KIRISH 3
1.MEHNAT BOZORINI SHAKLLANISHIGA TA’SIR ETUVCHI SHART-SHAROITLAR 7
2.O‘ZBEKISTON MEHNAT BOZORIDAGI TENDENSIYALAR 22
Mehnatga layoqatli aholi ulushi (foiz) va tug‘ilish darajasi (ming kishi) (2.1-rasm) 22
3.TASHQI MEHNAT MIGRATSIYASI 25
4.HOZIRGI KUNDA BUTUN-JAHON MEHNAT BOZORI TARTIBGA SOLISH TAMOYILLARI. 30
XULOSA 37
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO'YXATI 39
KIRISH
Mavzuning dolzarbligi. Mehnat bozori dolzarbligi so'zining ma'nosi, ishchi kuchlarning talab va taklifiga bog'liq ravishda ishga qo'yilgan kishilar sonining o'zgarishi va ularning ishga qo'yilishiga ko'rsatiladigan xarajatlarning o'zgarishi an'analardan iborat. Bu o'zgarishlar bir nechta aspektlardan kelib chiqishi mumkin, masalan, iqtisodiy holat, sanoq, soha bo'yicha talab va taklif, siyosiy muhit kabi omillar asosida.
Umumiy ravishda ishga qo'yilish imkoniyatlarining o'sishini ko'rsatadi. Agar iqtisodiy holat yaxshi bo'lsa, kompaniyalar va tashkilotlar o'z faoliyatlarini kengaytirish uchun katta mablag'lar investitsiyalashlari mumkin bo'ladi.
Shuningdek, yangi sohalarda yoki sohalardagi ishlar uchun iqtisodiy talab ham o'sishi mumkin. Bu holatda, mehnat bozori dolzarbligi oshishi mumkin, chunki ish beruvchilar katta miqdorda ishchilarni topish va unga mukofotlashga intilishadi.
Siyosiy muhitdagi o'zgarishlar, masalan, ishlab chiqarish va tijorat siyosati, maosh to'lovlari, sotsial ta'lim va ish bilimlari sohasidagi qonunlar kabi faktorlar mehnat bozori dolzarbligini tahrirlayishi mumkin.
Barcha bu faktorlar birgalikda, mehnat bozori dolzarbligini o'zgartirish yoki pasaytirish mumkin. Bu o'zgarishlar iqtisodiy va sotsial sohalarda ko'plab oqibatlarga olib kelishi mumkin, masalan, ish haqida mukofoti oshishi ishchilar uchun motivatsiya ko'rsatishi, ishlab chiqarishni rivojlantirish va iqtisodiy kuchni kuchaytirishga yordam berishi, yoki qo'rg'oshinlik va ishsizlik darajasini oshirishi mumkin.
Mehnat bozorini davlat tomonidan tartibga solish kirishi, iqtisodiyotning asosiy tartibotidir va davlatning iqtisodiy siyosati, ishlab chiqarish sohasini boshqarish va ishlab chiqaruvchilar bilan munosabatlarni belgilashning bir usuli hisoblanadi. Bu tartibotning asosiy maqsadi, adolatli, barqaror va samarador mehnat bozorini ta'minlash, ishlab chiqaruvchilar va ishlab chiqarish sohasidagi barcha subjektlar uchun qonunlar, qarorlar va qo'llanmalar asosida adolatli va barqaror sharoit yaratishdir.
Davlat, mehnat bozorini tartibga solishning bir necha usullaridan foydalanishi mumkin:Ijtimoiy tartibot va qonunlar. Davlat, mehnat bozorini qonunlar, qarorlar va qo'llanmalar orqali tartibga solishga harakat qiladi. Bu tartibot, ish haqidagi qonunlar, ish haqlari, ish tartibi, ish vaqtini belgilash, ish bilan bog'liq shartnoma va kontraktlar, ish muhofazasi, maoshlar, ish haqining minimal darajasi kabi ko'rsatkichlarni o'z ichiga oladi.
Ish haqini belgilash va mazkur haqni qo'llash. Davlat, ish haqini belgilash va ish haqining minimal darajasini aniqlab, mehnat bozoridagi ishga oluvchilar va ish beruvchilar orasidagi munosabatlarni adolatli va barqaror qilishga intiladi. Ish haqi tartibotining belgilangan darajalari ish bilan bog'liq kontraktlar orqali amalga oshiriladi.
Muhofazaviy chora-tadbirlar. Davlat, ishlab chiqaruvchilarni va ishga oluvchilarni muhofaza qilish uchun qonunlar va tizimlar yaratadi. Bu tadbirlar ish muhofazasi, ish sharoitlarining belgilanishi, ishga oluvchilar va ish beruvchilar orasidagi munosabatlarni tartibga solish, ish muhofazasi organlari va inspeksiyalar tashkil etish va shu kabi masalalarni o'z ichiga oladi.
Moliyaviy va sotsial imtiyozlar. Davlat, mehnat bozorini tartibga solish uchun moliyaviy va sotsial imtiyozlar berishi mumkin. Bu imtiyozlar investitsiyalarni jalb qilish, ishlab chiqarishni kengaytirish, yangi ish o'rinlari yaratish va ishlab chiqaruvchilar uchun sifatli ishga olishni oshirishga qaratilgan.
Iqtisodiy monitoring va tahlil. Davlat, mehnat bozoridagi holatni kuzatib borish, o'zgarishlarni tahlil qilish va muvaffaqiyat darajalarini baholash uchun iqtisodiy monitoring va tahlil tizimlarini o'rnatishi mumkin. Bu tizimlar orqali davlat iqtisodiyotining mehnat bozoridagi holatini tahlil qiladi va qarorlarini o'zgartirishi mumkin.
|
| |
