ishlatiladi.
= 100% chizig`ining pastki qismida joylashgan yuza suv bug`i bilan tochyingan
havoga tochg`ri keladi va quritkichlarni hisoblashda ishlatilmaydi.
Harorat 99,4°C ga etganda tochyingan bug`ning bosimi o’zgarmas barometrik qiymati
(P =
745 mm simob ustuni) ga teng bo’lib qoladi, natijada nisbiy namlik
haroratga bog`liq
bo’lmaydi.
Bunday sharoitda
namlik saqlash
x kabi amaliy jihatdan o’zgarmas qiymatni
egallaydi. Shu sababli t= 99,4°C bo’lganda
= const chizig`i
keskin buriladi va yuqoriga
vertikal bo’ylab yunaladi.
I — x diagrammasi yordamida nam havoning istalgan ikkita xossasi bo’yicha uning
holatini belgilovchi nuqta (masalan,
A nuqta) topiladi, sochngra bu nuqta yordamida nam havo-
ning qolgan xossalarini aniqlash mumkin.
30.1-rasm. Nam havoning I— X diagrammasi.
Nam havodagi suv bug`ining parsial bosimi chizig`i diagrammaning pastki qismiga
joylashtirilgan. Agar diagrammada nam havoning holatini belgilovchi nuqta ma’lum bo’lsa, suv
bug`ining parsial bosimi qiymati R
а
ni aniqlash mumkin.
I-x diagrammasida nam havo bilan bog`liq bo’lgan istalgan
jarayonlarni tasvirlash
mumkin:
a) isitish va sovitish;
b) havoning entalpiyasi o’zgarmas paytda nam material bilan o’zaro ta`sir etish;
d) turli ko’rsatkichlarga ega bo’lgan ikkita havo oqimlarini aralashtirish;
e) bug` havo aralashmasidagi suvni kondensatsiyalash va hokazo.
Quritishning tezligiyuMaterialni quritish murakkab jarayon hisoblanadi. Avval namlik
materialning ichki qismlaridan uning yuzasiga tarqaladi, sochngra
namlik material yuzasidan
bug`lanib qurituvchi agent (havo) tarkibiga o’tadi va quritkichdan tashqariga chiqib ketadi.
Material tarkibidan namlikning bug`lanib chiqish jadalligi
m material yuzasi birligidan vaqt
birligi ichida bug`langan namlikning miqdori bilan o’lchanadi:
m =
F
W
(30.6)
bu yerda,
W — quritish paytida materialdan ajralib chiqqan namlik massasi; F
— material yuzasi;
— quritishning umumiy vaqti.
Namlikning bug`lanish jadalligi nam material va atrof-muhit o’rtasidagi issiqlik va modda
almashinish mexanizmiga bog`liq. Bu mexanizm juda murakkab bo’lib, ikki bosqichdan iborat:
a) namlikning material ichida siljishi;
b) material yuzasidan namlikning bug`lanishi.
